Bir Maç Günlüğü

Deniz Özden’in yönettiği Bir Maç Günlüğü tek plan ve tek mekândan bir toplumsal tablo çıkarabilen, izleyicinin politik konumuna göre farklı şekillerde yorumlayabileceği bir kısa film.

Dilek Aydın

Deniz Özden’in birçok festival dolaşan kısası Bir Maç Günlüğü bizi bir mahalle arası kahvesine, futbol milli takımının maçının son dakikalarını izleyen bir erkek grubunun karşısına getiriyor ve orada bırakıyor. Dört dakika içinde iki küçük kamera hareketi yaparak, ön plan ve arka planı etkili bir şekilde kullanıp bize ilginç bir ikilik sunmayı başarıyor.

Tam da olağan bir maç izleme pratiğiyle karşı karşıya olduğumuzu düşündüğümüzden, kamera erkek izleyici grubuna bir adım yaklaştığında atmosferin, oyuncuların gerçekliğine daha da fazla yoğunlaşıyoruz. Sadece televizyondan gelen sesle ve televizyonun karşısına dizilmiş bir grup adamın tepkileriyle takip ediyoruz maçı. Kamera ikinci küçük hareketi için geriye çekildiğinde, arkada bir Gezi Direnişi manzarası eşlik ediyor bu kez seyre. Kahvenin dış dünyaya açılan bütün camlarını kaplayan biber gazı, kaçışan insanlar, nefessiz kalanlar.

Maçı izleyen adamların ağzından arada “Vur lan” gibi nidalar dışında pek fazla bir söz dökülmüyor. Bir Maç Günlüğü, milliyetçi ve seksist söylemleri tekrar tekrar üretmesiyle bilinen bir taraftarlık türüne dair izlenimci bir sahne sunuyormuş gibi gözükürken, arka planda olup biten- lerle güncele bağlanıyor. Maçı kahvehanede, “Vur lan” nidaları eşliğinde takip eden erkek güruhunu kayıtsızlıkla suçlayan düz bir eleştiri yapmak yerine, halihazırda Türkiye’de var olan bir ikiliğe dikkat çekiyor film. Böylece, izleyicinin konumuna göre yorumlanabilecek bir gözlem sunuyor Deniz Özden. Dışarıda yaşananlar, mahalle kahvesinde kolektif bir milli maç heyecanı yaşayan erkek grubunun hayatlarına etki etmeyecek kadar önemsiz, diye düşünebilir seyirci ya da tam tersi, arkalarında Türkiye kaybederken, maçın kazanılmasına sevinen bir grup erkekle karşı karşıya olduğumuzu…

Deniz Özden Kimdir?
1990 yılında İstanbul’da doğdu. İlk kısa filmini, Almanya Kültür Bakanlığı tarafından desteklenen Get Your Own Picture adlı Avrupa Gençlik Değişim Programı kapsamında çekti. Bir Maç Günlüğü (2013) adlı kısa filmiyle ulusal ve uluslararası film festivallerinden farklı dallarda on dört ödül kazandı. Son olarak Ali değil Ari Komutanım (2015) adlı belgesel projesiyle adından söz ettirdi.