10. Documentarist İstanbul Belgesel Film Günleri
17-25 Haziran
Bu yıl onuncu yaşını kutlayan Documentarist İstanbul Belgesel Günleri’nin programında pek çok özel gösterim ve etkinlik yer alıyor. Onuncu yıla özel etkinliklerden biri, daha önce festivale katılmış sinemacıların #BelgeselOlmasaydı etiketiyle çektikleri kısa videolar.
Documentarist’in bu seneki onur konuğu, Finlandiyalı yönetmen Pirjo Honkasalo. Belgesel ve kurmaca film yönetmenliğinin yanı sıra görüntü yönetmenliği, kurguculuk, yapımcılık, senaryo yazarlığı ve oyunculuk da yapan Honkasalo, Finlandiya’nın en önemli kadın sinemacılarından biri kabul ediliyor. Ustalara Saygı bölümünde filmleri gösterilecek olan yönetmenin programdaki belgesellerinden biri, St. Petersburg’daki bir askerî okulu, Çeçenistan ve İnguşetya’daki mülteci kamplarını dolaşarak Rus-Çeçen savaşının ortaya çıkardığı şiddet döngüsünün özellikle gençler üzerindeki etkilerine yakından bakan Melankolinin Üç Odası (Melancholian 3 Huonetta, 2004). Honkasalo’nun kurmaca filmlerinin en önemlilerinden biri olan Beton Gece (Betoniyö, 2014) ise hapse girmek üzere olan abisinden hayat dersleri alan on dört yaşındaki Finn’in hikâyesini anlatıyor. Beton Gece, kazandığı pek çok ödülün yanı sıra, Finlandiya’nın o seneki Oscar adayı olarak da seçilmişti. Pirjo Honkasalo, festival kapsamında katılımcılara bir sinema dersi de verecek.
Geçtiğimiz on yılda Documentarist’e konuk olmuş pek çok belgeselcinin filmleri, bu yıl özel bir programla toplu hâlde izlenebilecek. Bu isimler arasında Yugoslav Kara Dalgası’nın önemli isimlerinden Želimir Žilnik, ABD’li bağımsız sinemacı Alan Berliner, Çek Cumhuriyeti’nden Helena Trestíková, Hollandalı Heddy Honigmann ve İsveçli Stefan Jarl gibi yönetmenler sayılabilir.
Onuncu yılın özel etkinliklerinden bir diğeri olan Ödüllü Filmler bölümündeyse önceki yıllarda festivalde ödül almış yapımlar seyirciyle tekrar buluşacak. Bölümde festivalin son yedi yıldır Türkiye’den genç belgeselcilere verilen ve adını Hollandalı belgeselci Johan van der Keuken’den alan JvdK Yeni Yetenek Ödülü ile son üç yıldır uluslararası bölümden bir filme verilen FIPRESCI ödülünün sahibi yönetmenlerin filmleri yer alacak.
Pek çoğu daha önce gösterilmemiş filmlerden oluşan Türkiye’den Belgeseller bölümünün yanı sıra, Uluslararası Panorama bölümünde de farklı ülkelerden pek çok belgesel izlenebilecek. Bu belgeseller arasında öne çıkanlardan biri, Kürt yönetmen Reber Dosky’nin Radio Kobanî’si. Kobanê’de bir radyo istasyonu kuran genç gazeteci Dilovan Kiko’nun hikâyesini takip eden Radio Kobanî, CPH:DOX’ta F:ACT ödülünü kazanmıştı. Uluslararası Panorama’daki filmlerden bir diğeri, Çek yönetmen Miroslav Janek’in Asperger sendromlu çocuklar ve yetişkinlere odaklanan Normal Autistic Film’i.
Festivalin heyecan verici bir başka etkinliğiyse canlandırma belgesel türüne ayrılan bir atölye. On beş filmden oluşan Anima-Doc bölümünün küratörlüğünü Çek Sinema Okulu FAMU’dan animasyoncular Tomaş Doruşka ve Akile Nazlı Kaya üstleniyor. Animasyon tekniklerinin anlatıldığı atölye sırasında filmler de izlenebilecek. Tüm bunların yanında, festivalin geçen sene başlattığı Belgesel Kaba Kurgu Atölyesi bu sene de gerçekleşecek.
Geçtiğimiz yıllarda sadece Avrupa yakasında gösterim olanağı bulan Documentarist, bu sene Asya kıtasına da yayılacak. Beyoğlu’nda Aynalı Geçit’te gerçekleşen gösterimlerin yanı sıra, Kadıköy’de de Barış Manço Kültür Merkezi gösterimlere ev sahipliği yapacak.
