12. Engelsiz Filmler Festivali
7-13 Haziran / Ankara Paribu Cineverse ANKAmall ve Goethe Institut
Herkesin sinemaya eşit koşullarda erişebileceği bir etkinlik olarak tasarlanan Engelsiz Filmler Festivali 7 Haziran’da başlayacak programıyla 12’nci yaşını kutlamaya hazırlanıyor. Türkiye ve dünya sinemasından pek çok güncel örneği bir araya getiren zengin bir program sunan festivalde tüm gösterimlere sesli betimleme ve ayrıntılı altyazı seçenekleri sağlanırken etkinlikler de erişilebilir olarak gerçekleştiriliyor. Puruli Kültür Sanat tarafından düzenlenen festival bu sene Ankara’da Paribu Cineverse ANKAmall ve Goethe Institut salonlarında seyirciyle buluşacak. ANKAmall gösterimleri için biletlerin biletinial üzerinden satışa sunulduğu festivalde kalan tüm gösterim ve etkinlikler ücretsiz.
Festivalin gelenekselleşen bölümlerinden Engelsiz Yarışma, 2021 yılı itibariyle Ulusal Uzun Film Yarışması olarak gerçekleşiyor. Ulusal ve uluslararası festivallerden övgü toplayan, son dönemin dikkat çeken filmlerinden seçilen Ulusal Uzun Film Yarışması’nda bu sene beş film yer alıyor. Sinema yazarı Evrim Kaya, yönetmen Somnur Vardar ve akademisyen Ali Karadoğan’dan oluşan jüri En İyi Yönetmen ve Jüri ödüllerini belirlerken Seyirci Özel Ödülü’nün sahibi ise her yıl olduğu gibi izleyicilerin gösterimler sonrası kullandıkları oylar neticesinde sahibini bulacak. Yarışmaya seçilen filmler ise şöyle:
- Beraber (Yön. Mete Gümürhan)
- Kara Kutu (Yön. Aslı Özge)
- Kıyıda (Yön. Büşra Bilginer)
- Suyun Üstü (Yön. Aslıhan Ünaldı)
- Yurt (Yön. Nehir Tuna)
Kısa film üretiminin gelişimine katkıda bulunma ve dünyanın dört bir yanından örnekleri seyirciyle buluşturma amacıyla ilk kez 2021’de düzenlenen Kısa Film Yarışması’na bu yıl 28 ülkeden 136 başvuru yapıldı. Ön jürinin kararıyla 3’ü yerli, 12’si yabancı olmak üzere toplam 15 film yarışma programına seçildi. Litvanyalı sinemacı, sanatçı Emilija Škarnulytė, Danimarka Film Eleştirmenleri Derneği Başkanı Nanna Frank Rasmussen ve Canlandıranlar Festivali yönetmeni, canlandırma sanatçısı Berat İlk’ten oluşan jürinin değerlendireceği filmler şu şekilde:
- Ana Morfoz / Ana Morphose (Yön. João Rodrigues), Portekiz
- Aslında Hiçbir Şey Olmadı / Nothing Really Happened (Yön. Dana Arshagti), Rusya
- Ben Yağmurum / I Am Rain (Yön. Onur Bilmen), Almanya
- Beş / Five (Yön. Jérémy Prudent), Fransa
- Doğruluk Mu, Cesaret Mi? / Shtander, Shtander, Katya! (Yön. Alexandra Shadrina), Estonya
- Her Gün Biraz Daha Kolay (Yön. Çağıl Bocut) Türkiye
- Kulaktan Kulağa / On the Grapevine (Yön. Haoran Deng), Çin
- Onun Kalesinde (Yön. Yasemin Demirci), Türkiye
- Otuz Saniye / 30 Seconds (Yön. Ivan Sosnin), Rusya
- Örümcek-Kadın / Spider-Zan (Yön. Maryam Khodabakhsh), İran
- Paltonun Altında / Under the Overcoat (Yön. Natalia Dementyeva), Rusya
- Seçme Filmi / Selftape (Yön. Valentin Coste, Florent Beaudot), Fransa
- Sonunda (Yön. Resmiye Emir), Türkiye
- Stratosfer / Stratosphere (Yön. Mahmood Pouyandeh), İran
- Zilden Sonra / After the Ringing of the Bell (Yön. Shahrzad Ebrahimi), İran
Festivalin önemli bölümlerinden ‘Kaleydoskop’ her sene olduğu gibi bu yıl da uluslararası festivallerden ödülle dönmüş, son dönemin öne çıkan filmlerinden bir seçki sunuyor. Program kapsamında Venedik Film Festivali’nde Altın Aslan için yarışan Małgorzata Szumowska ve Michał Englert imzalı …Kadın (Kobieta z…, 2023), Roma Film Festivali’ndeki prömiyeri sonrası Pekin Film Festivali’nden çeşitli ödüller kazanan Teemu Nikki imzalı Ölüm Yaşayanların Sorunudur (Peluri – kuolema on elävien ongelma, 2023), Margreth Olin’e Nordic Docs’ta En İyi Görüntü Yönetimi ödülü kazandıran Toprağın Şarkıları (Fedrelandet, 2023), Berlinale’de Jüri Ödülü kazanan Bruno Dumont imzalı İmparatorluk (L’Empire) ve Jianjie Lin’e Pekin Film Festivali’nde En İyi Yönetmen ödülü kazandıran ilk uzun metrajı Bir Ailenin Kısa Hikâyesi (Brief History of a Family) filmleri görülebilecek. Festivalin ‘Oditoryum’ programında ise ses mefhumuna farklı açıklardan yaklaşan ödüllü üç film yer alıyor. Oscar adayı yönetmen Sam Green’in Advanced Imaging Society Lumiere Ödülleri’nde En İyi Belgesel, Cinema Audio Society Ödülleri’nde de Belgesel Ses Miksajında Üstün Başarı ödüllerine layık bulunan 32 Ses‘in (32 Sounds, 2022) öne çıktığı seçkide Jérôme Florenville’in Başka Dinleme Biçimleri (Other Ways of Listening, 2022) ve Emilija Škarnulytė’nin Defin (Kapinynas, 2022) filmlerini de izlemek mümkün.
Festivalin geçen yıl bünyesine kattığı ‘Parmak İzi’ bölümü ise Danimarkalı yönetmen, şair, gazeteci, bisiklet ve caz müzik yorumcusu Jørgen Leth’in beş spor belgeselini seyirciyle buluşturuyor. Programda Metallica grubunun kurucularından Lars Ulrich’in babası da olan Danimarkalı tenis oyuncusu Torben Ulrich’i merkeze alan Hareket Filmi (Motion Picture, 1970), Çinli masa tenisi sporcularının Kültür Devrimi sonrası Batı turnuvalarına geri dönüşlerini anlatan Çin Masa Tenisi (Kinesisk bordtennis, 1972), Leth’in 1973 yılındaki İtalya Bisiklet Turu (Giro d’Italia) boyunca yaptığı kayıtlardan oluşan Yıldızlar ve Su Taşıyıcıları (Stjernerne og vandbærerne, 1974), bisiklet sporunun en zorlu yarışlarından biri olan Paris-Roubaix’i takip eden Cehennemde Bir Pazar (En forårsdag i Helvede, 1977) ve geleneksel bir Bask oyunu olan Pelota’ya odaklanan Pelota (1983) filmleri yer alıyor.
Festivalin ‘Özel Gösterim’ programı geçtiğimiz Ocak ayında hayata veda eden Ayla Algan anısına Karanlıkta Uyananlar (1964) filmini açık havada seyirciyle buluşturuyor. 1960’ların İstanbul’unda bir boya fabrikasında çalışan işçilerle babasının ölümünden sonra fabrikanın başına geçen genç işveren arasında yaşananları anlatırken dönemin siyasi, sosyal ve ekonomik durumuna da bakan film, Türkiye’de grev ve işçi haklarını konu edinen ilk film olması açısından sinema tarihimizde önemli bir yerde duruyor. Yönetmenliğini Ertem Göreç’in üstlendiği, senaryosunu Vedat Türkali’nin yazdığı film Karanlıkta Uyananlar, Algan’ın sinema yolculuğuna başladığı ilk film.
Çocuklara film izleme alışkanlığı edindirme, sinema kültürü aşılama ve hayal güçlerini geliştirme amacıyla düzenlenen ‘Çocuklar İçin’ adlı bölümde ise bu yıl Jan Mika’nın Kaz (The Goose, 2022), Anne-Sophie Gousset ve Clément Céard’ın Kız Kardeşler Arasında (Entre deux sœurs, 2022), An Vrombaut’un Saklambaç (Andersland, 2022), Endre Lund Eriksen ve Daniel Damm’ın Ev Ofis (Hjemmekontor, 2023), Lena von Döhren ve Eva Rust’un Gölet (Tümpel, 2023), Janice Nadeau’nun Harvey (2023) ve Bram Algoed’un Sandıkta Ne Var? (Wat zit er in die kist?, 2023) filmleri yer alıyor. Programda yer alan filmler ‘Otizm Dostu Gösterim’ kapsamında seyirciyle buluşacak. Otizm spektrum bozukluğuyla mücadele eden çocuk ve gençlere özel loş bir salonda, ses seviyesi düşük tutularak yapılacak gösterimlerde seyircilere yiyecek içecek tüketme ve diledikleri gibi hareket etme imkânı sunulacak.
Festivalde gösterimlerin yanı sıra bir dizi etkinlik de düzenlenecek. Programda Canlandırma sanatçısı ve eğitmen Deniz Öcal’ın ‘Stop Motion Animasyon Atölyesi’, sinema tarihi araştırmacısı Ali Karadoğan’ın Karanlıkta Uyananlar‘a dair gerçekleştireceği sunum ve Socrates Dergi ekibinden spor yazarı ve bisiklet anlatıcısı İnan Özdemir’in konuşmacı olacağı ‘Spor Filmlerinin Unutulmaz Yönetmeni: Jørgen Leth’ söyleşisi gibi etkinlikler dikkat çekiyor.
Festivalin yarışmalı bölümlerinde dağıtılacak ödüller 13 Haziran Perşembe günü Goethe-Institut’ta düzenlenecek törende sahiplerine sunulacak. 12. Engelsiz Filmler Festivali’ne dair detaylı bilgiye festivalin internet sitesi üzerinden ulaşılabiliyor.
