43. İstanbul Film Festivali

17-28 Nisan

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen İstanbul Film Festivali bu yıl 43. kez sinemaseverlerle buluşuyor. N Kolay’ın sponsorluğunda 17-28 Nisan tarihleri arasında gerçekleştirilecek festivalde 12 gün boyunca 132 uzun ve 12 kısa metraj film 6 farklı salonda seyirciye sunulacak. Gösterimlere Beyoğlu’nda Atlas 1948 ve Beyoğlu Sineması, Şişli’de CineWAM Premium+ City’s Nişantaşı (Salon 3 ve Salon 7) ve Kadıköy’de Kadıköy Sineması ile Kadıköy Belediyesi Sinematek/Sinema Evi ev sahipliği yapacak. Festival biletlerinin genel satışa açıldığı tarih ise 5 Nisan.

26 Mart’ta düzenlenen basın toplantısıyla açıklanan İstanbul Film Festivali programında merakla beklenen ulusal ve uluslararası yarışmaların yanı sıra festivalle özdeşleşmiş pek çok bölüm yer alıyor. Türkiye ve dünya sinemasının son dönemde öne çıkan, ödüllü filmlerinden kült yapımlara uzanan çeşitli seçkilere programında yer veren festivalde bir dizi etkinlik de düzenleniyor.

Festivalin konukları Wim Wenders ve Koji Yakusho

Usta yönetmen Wim Wenders festivalin konuğu olarak ilk kez İstanbul’a gelecek. Festivalin bir diğer konuğu ise Wenders’in imzasını taşıyan Mükemmel Günler (Perfect Days, 2023) filmindeki performansıyla Cannes Film Festivali’nde En İyi Erkek Oyuncu ödülü kazanan Kôji Yakusho. Festivalde Japonya’nın Oscar adayı olan ve adını Lou Reed klasiği ‘Perfect Day’den alan Mükemmel Günler‘in yanı sıra Wenders’in iki filmi daha seyirciyle buluşacak. ‘Yol Üçlemesi’nin ilk filmi Alice Kentlerde (Alice in den Städten, 1974) 50. yılı vesilesiyle restore edilmiş kopyasıyla gösterilecek. Wenders’in Alman sanatçı Anselm Kiefer’in yaşamına ve sanatına odaklanan, prömiyerine Cannes’da yapan son filmi Anselm (2023) de izlenebilecek.

Festival Türkiye ve Japonya arasındaki diplomatik ilişkilerin 100. yılında, Kôji Yakusho filmlerinden bir seçkiyi de seyirciyle buluşturuyor. Mükemmel Günler ile birlikte dört filmin yer aldığı seçki kapsamında Yakusho’nun başrolünde olduğu Aşka Davet (Shall we dansu?, 1996), 13 Suikastçı (Jûsan-nin no shikaku, 2010) ve Gökyüzünün Altında (Subarashiki sekai, 2020) filmlerini izlemek mümkün. Ayrıca iki usta isme filmlerinin gösteriminden önce Sinema Onur Ödülü takdim edilecek.

Berlinale Filmleri

Cannes, Venedik, Sundance ve Berlin gibi film festivallerinden yolu geçen filmler programında yer veren İstanbul Film Festivali geleneğini bu yıl da sürdürüyor. Şubat ayında 74’üncü kez gerçekleştirilen Berlin Film Festivali’nde ödüllü ve öne çıkan filmlerinden bir seçki, festivalin Dünya Festivallerinden, Heyula, Belgesel Kuşağı gibi önemli bölümlerinde seyirciyle buluşuyor. Berlinale seçkisinde festivalde büyük ödül Altın Ayı’ya layık bulunan Mati Diop imzalı Dahomey, Gümüş Ayı Jüri Büyük Ödülü’nü kazanan Hong Sang-soo imzalı A Traveler’s Needs (Yeohaengjaui pilyo), Nelson Carlos de los Santos Arias’a festivalde En İyi Yönetmen ödülünü getiren Pepe ve festivalin Jüri Ödülü’nü kazanan Bruno Dumont imzalı The Empire (L’Empire) 43. İstanbul Film Festivali kapsamında ilk kez seyirciyle buluşacak. Berlinale’de FIPRESCI ve Ekümenik Jüri Ödülleri’ne layık bulunan Maryam Moghaddam ve Behtash Sanaeeha My Favourite Cake (Keyke mahboobe man) ve Moritanyalı usta yönetmen Abderrahmane Sissako’nun on yıl aradan sonra sinemaya dönüşünü müjdeleyen Black Tea‘nin dikkat çektiği program kapsamında Olivier Assayas imzalı Suspended Time (Hors du temps), Margherita Vicario imzalı Gloria! ve Atom Egoyan imzalı Seven Veils filmleri de izlenebilecek.

Uluslararası Yarışma

Uluslararası Yarışma jürisi bu yıl Yeni Zelandalı oyuncu Kerry Fox başkanlığında toplanıyor. Jüride yönetmen Maryna Er Gorbach, kurgucu Gladys Joujou, Selanik Uluslararası Film Festivali ve Selanik Belgesel Festivali’nin artistik direktörü Orestis Andreadakis ve film eleştirmeni Guy Lodge da görev alıyor.

Uluslararası Yarışma seçkisinde yer alan on film şu şekilde:

• Cezayir Kralı / Omar la Fraise (Yön. Elias Belkeddar)
• Dağların Ardı / Oura el jbel (Yön. Mohamed Ben Attia)
• Kehanet / Augure (Yön. Baloji)
• Sonsuza Dek / Nazavzhdy-Nazavzhdy (Yön. Anna Buryachkova)
• Andrea’yı Sevmek / El Amor de Andrea (Yön. Manuel Martín Cuenca)
• Cu Li Asla Ağlamaz / Cu Li Never Cries (Yön. Pham Ngoc Lan)
• Faruk (Yön. Aslı Özge)
• Embriyo Larva Kelebek / Embryo Larva Butterfly (Yön. Kyros Papavassiliou)
• Pet Shop Days (Yön. Olmo Schnabel)
• Tatlı Rüyalar / Sweet Dreams (Yön. Ena Sendijarevic)

Ulusal Yarışmalar

Festivalin Ulusal Yarışması’nda bu yıl 10 film yer alıyor. Ulusal Yarışma jürisine yönetmen, senarist ve yapımcı Aslı Özge başkanlık ediyor. Jüride Özge’ye oyuncu Merve Dizdar, görüntü yönetmeni Barış Aygen, sanatçı Halil Altındere ve müzisyen Ekin Fil eşlik ediyor. Ayrıca Ulusal Yarışma’da yer alacak ilk filmleri değerlendirecek Seyfi Teoman En İyi İlk Film Ödülü jürisi ise yönetmen Orçun Köksal, yapımcı İpek Erden ve yönetmen Nesimi Yetik’ten oluşuyor.

Ulusal Yarışma’da yer alan uzun metraj filmlerin tam listesi şu şekilde:

• Son Hasat (Yön. Cemil Ağacıkoğlu)
• Beraber (Yön. Mete Gümürhan)
• Rosinante (Yön. Baran Gündüzalp)
• Büyük Kuşatma (Yön. Sinan Kesova)
• Tereddüt Çizgisi (Yön. Selman Nacar)
• Bildiğin Gibi Değil (Yön. Vuslat Saraçoğlu)
• 8×8 (Yön. Kıvanç Sezer)
• Yurt (Yön. Nehir Tuna)
• Suyun Üstü (Yön. Aslıhan Ünaldı)
• Başlangıçlar (Yön. Ozan Yoleri)

Ulusal Belgesel Yarışması’nda ise jüri yönetmen Berna Gençalp, yönetmen Hüseyin Karabey ve sinema yazarı Evrim Kaya’dan oluşuyor. Seçkide yer alan filmlerin tamamı şu şekilde:

• Domates Biber Depresyon (Yön. Aybüke Avcı)
• Bir Parça Memleket (Yön. Mümin Barış)
• Dargeçit (Yön. Berke Baş)
• Şarap Rengi Deniz (Yön. Nefin Dinç)
• Bir İsim ve Bir Yer (Yön. Can Eskinazi)
• Ege Güneşi (Yön. Ömer Gümüşer)
• Bir Gün, 365 Saat (Yön. Eylem Kaftan)
• Eclipse (Yön. İpek Kent, Efe Öztezdoğan)
• Bazen Hep Birlikte (Yön. Didem Pekün)
• Karanlık Zamanlarda Şarkı Söylemek (Yön. Ethem Özgüven)

Kısa film yapımını teşvik etmeyi ve bu alandaki gelişimi destekleyerek nitelikli kısa filmlerin seyirciyle buluşacağı bir alan yaratmayı amaçlayan Ulusal Kısa Film Yarışması jürisinde ise yönetmen Kasım Ördek, yönetmen ve görsel sanatçı Zeynep Demirhan, oyuncu, yazar ve yönetmen Barış Gönenen görev alıyor. İki ayaklı seçkide yer alan kısalar şöyle sıralanıyor:

Program 1

• 36 (Yön. Rezan Mir Uğurlu)
• Ağlak Bebe (Yön. Elif Öner)
• Gukla (Yön. Emine Uysal Berger, Özgür Ceylan)
• Beyaz Dağın Çocukları (Yön. Yalçın Çiftçi)
• Eksi Bir (Yön. Ömer Ferhat Özmen)

Program 2

• Zarafet ve Şiddet Arasında (Yön. Şirin Bahar Demirel)
• Nasıl Kaybolunur (Yön. Tilbe Cana İnan)
• Aç Karnına Çıkmayalım (Yön. Yiğit Hepsev)
• Bir Dostluk (Yön. Gürkan Yücel)
• Onun Kalesinde (Yön. Yasemin Demirci)

Bunlara ek olarak festivalin Ulusal Yarışma, Uluslararası Yarışma ve Ulusal Kısa Film Yarışması’ndan birer filme Uluslararası Sinema Eleştirmenleri Birliği (FIPRESCI) jürisi tarafından FIPRESCI Ödülü sunuluyor. Bu sene başkanlığını Paola Casella’nın üstlendiği jüride Géza Csákvári, Sezen Sayınalp, Nino Kovacic, Valentina Giraldo Sánchez ve Selin Gürel yer alıyor.

Genç Ustalar

Festivalin klasikleşmiş bölümlerinden olan ve Nespresso’nun katkılarıyla iki yıldır yarışmalı olarak düzenlenen Genç Ustalar bölümünde bu yıl da Türkiye’de ikâmet eden 18-25 yaş arası sinema öğrencilerinden oluşan Nespresso Genç Jürisi görev yapacak. İlk veya ikinci filmlerin yer aldığı filmleri değerlendirecek jüri Ahmet Faruk Aksoy, Damla Yağız, Nisa Nemutlubakış, Nour Abu Abdou, Sarp Polat, Yavuz Alp Ayata ve Zehra Akaslan’dan oluşuyor. Filmlerin tamamı şu şekilde:

• Gidecek Yer Yok / No Other Land (Yön. Yuval Abraham, Basel Adra, Hamdan Ballal, Rachel Szor)
• Yabancı Meselesi / The Strangers’ Case (Yön. Brandt Andersen)
• İstif / Hoard (Yön. Luna Carmoon)
• Hipnoz / Hypnosen (Yön. Ernst De Geer)
• Yalanların Anası / Kadib Abyad (Yön. Asmae El Moudir)
• Kime Aidim? / Who Do I Belong To (Yön. Meryam Joobeur)
• Elveda Julia / Wadaean Julia (Yön. Mohamed Kordofani)
• Babasının Kızı / La Fille de Son Pere (Yön. Erwan Le Duc)
• Bir Ailenin Kısa Hikâyesi / Brief History of a Family (Yön. Jianjie Lin)
• Kaplan Desenleri / Tiger Stripes (Yön. Amanda Nell Eu)
• Rüzgârın Şehri / Ser Ser Salhi (Yön. Lkhagvadulam Purev-Ochir)

Musikişinas, Galalar, Macar Rapsodileri

Antidepresan, Çiçek İstemez, Neredesin Aşkım?, Mayınlı Bölge, Cinemania gibi festivalle özdeşleşmiş bölümlerin yanı sıra sinema ve müziğin iç içe geçtiği Musikişinas bölümü festivalde tekrar yerini alıyor. Dünya çapında müzik tarihine yön vermiş efsanevi isimlerin benzersiz ve etkileyici yaşam öykülerine yer veren beş filmlik seçkide Talking Heads’in efsanevi performansını Hollywood Pantages Tiyatrosu’ndan beyazperdeye taşıyan Jonathan Demme imzalı Stop Making Sense (1984) ve 2023’te hayata veda eden Ryuichi Sakamoto’nun sadece kendisi ve piyanosunun yer aldığı son performansını gösteren Neo Sora imzalı Ryuichi Sakamoto | Opus (2023) dikkat çekiyor.

Festivalin sevilen bölümlerinden Galalar bu yıl dokuz filmin Türkiye’deki ilk gösterimine ev sahipliği yapıyor. Prömiyerini Cannes’da yapan Karim Aïnouz imzalı Kraliçenin Oyunu (Firebrand, 2023), Sundance’te hem İzleyici Ödülü hem de Senaryo Ödülü’nü kazanan Maryam Keshavarz imzalı The Persian Version (2023), Ferzan Özpetek’in üç kısa filmden oluşan projesi Bir İstanbul Üçlemesi (2023) ve Berlin Film Festivali’nin Panorama bölümünün açılışını yapan Levan Akin imzalı Geçiş (Crossing) seçkinin dikkat çeken filmlerinden.

Macaristan ile Dostluk Anlaşması’nın 1924 yılında yürürlüğe girmesinin yüzüncü yıldönümü olması vesilesiyle hazırlanan Macar Rapsodileri bölümü ise göçebe toplulukların folklorik hikâyelerinden esinlenen Marcell Jankovics imzalı Beyaz Kısrağın Oğlu‘ndan (Fehérlófia, 1981) Cannes’da Altın Kamera ödülüne layık görülen Ildikó Enyedi imzalı Benim 20. Yüzyılım‘a (Az én XX. Századom, 1989) 12’si uzun, biri kısa toplamda 13 filmi bir araya getiriyor.

Her yıl Türkiye sineması tarihinden önemli bir yapımın restorasyonuna vesile olarak yeniden seyirciye kazandıran festivalin bu sene Atıf Yılmaz imzalı Hayallerim, Aşkım ve Sen‘i (1987) yeniden beyazperdeye taşıyor. Başrollerini Türkan Şoray ile Oğuz Tunç’un üstlendiği film genç bir senaristin ünlü bir aktriste duyduğu aşkı anlatırken Yeşilçam sistemine de bakış atıyor. Şoray’ın Yeşilçam’daki kendi imajını üç ayrı kişilikte canlandırdığı filmin kadrosunda Müşfik Kenter, Engin İnal, Fatoş Sezer, Cihat Tamer, Tuncay Akça da yer alıyor. Senaryosunu Ümit Ünal’ın kaleme aldığı filmin görüntü yönetmenliğini Çetin Tunca, kurgusunu Mevlüt Koçak, yapımcılığını Cengiz Ergun üstleniyor. Filmde yer alan tangoların bestesi ise Esin Engin imzası taşıyor.

Köprüde Buluşmalar

İstanbul Film Festivali‘ne paralel olarak düzenlenen en önemli etkinliklerden Köprüde Buluşmalar, Türkiye ve komşu ülkelerden yapımcı, yönetmen ve senaristleri uluslararası sinema profesyonelleriyle buluşturma misyonuna 19’uncu yılında da devam ediyor. Anadolu Efes’in ana destekçisi olduğu Köprüde Buluşmalar’ın Film Geliştirme Atölyesi seçkisine seçilen projeler daha önce açıklanmıştı. Köprüde Buluşma: Dizi Atölyesi’ne seçilen projeler de belli oldu. Oyuncu Ahu Türkpençe, yapımcı İnci Gülen Oarr ve senarist Nilgün Öneş’in yer aldığı jürnin değerlendirmesi sonucu seçilecek bir projeye 60.000 TL değerindeki OGM Pictures Özel Ödülü sunulacak. Seçilen projeler şu şekilde:

• Bırak Konuşsunlar (Yön. Ali Kemal Güven, yap. Seda Özkaraca, yazar Ali Kemal Güven, Barış Gönenen, Hakan Ataman)
• Gökçeada (Yön. Ozan Yoleri, yap. Alara Hamamcıoğlu Bayraktar, yazar Ozan Yoleri)
• Ladies (Yön. Sefa Öztürk, yap. Diloy Gülün, yazar Sefa Öztürk)
• Sefillerin Gücü (Yön. Biene Pilavci, yap. Max Milhahn, yazar Biene Pilavci)
• Serkan (Yön. Can Pehlivanlı, yap. Nesra Gürbüz, yazar Sinan Berksöz)
• Yanan Otelin Hayaletleri (Yön. Ahmet İlker Coşkun, yap. Deniz Bayraktaroğlu, yazar Deniz Bayraktaroğlu, Ahmet İlker Coşkun)

Köprüde Buluşmalar’ın 7. Kısa Film Atölyesi’ne seçilen projeler de açıklandı. Film program sorumlusu Celine Roustan Cannes Endüstri’den Florian Fernandez, Initiative Film’den Hakim Mao ve senarist, yönetmen Onur Sefer’den oluşan seçici kurul atölyeye yapılan 74 başvurudan 7’sinde karar kıldı. Atölye kapsamında projelerin yazar, yönetmen ve yapımcıları, sinema sektöründen deneyimli eğitmen, yazar, yapımcı ve film festivali program sorumlularıyla grup çalışması yapacak. Çalışmalarda senaryo geliştirme, prodüksiyon, proje dosyası hazırlama ve proje sunumu konularına odaklanılacak. Ayrıca proje sahipleri bu yıl ilk kez uzun metraj ve televizyon dizileri üzerine çalışan profesyonellerle birlikte çalışma imkânı yakalayacak. Seçilen projeler ise şöyle:

• Belli Belirsiz İşaretler (Yön. Harun Yel, yap. Esra Güzel)
• Canavarlar Gerçek Midir? (Yön. Sertaç Koyuncu, yap. Diler Ercan)
• Erken Hisler (Yön. Nurlan Hasanli, yap. Emre Sefer, Fahriye Ismayilova)
• Gemi Sakinlerinin Dikkatine (Yön. Selen Örcan, yap. Erinç Durlanık)
• Sudan Daha Koyu (Yön. Kaan Tığlı, yap. Cezmi Çağan Tığlı)
• Yerçekimi (Yön. Dalya Keleş, yap. Didem Nur Yayman)
• Yersizyurt (Yön. Ali Baran Baz, yap. Umut Karahan)

Festival kapsamında her sene verilen Onur Ödülleri’ne bu yılki sahipleri ödüllerini 16 Nisan’da düzenlenecek açılış töreninde teslim alacak. Ödüller bu yıl oyuncu Meral Orhonsay ve sinemacı Engin Ayça’ya sunuluyor.

43. İstanbul Film Festivali’ne dair detaylı bilgiye ve son gelişmelere İKSV’nin internet sitesi üzerinden ulaşmak mümkün.

film.iksv.org