Pera Film’den Çevrimiçi Program: ‘Kayıp Sayfalar Anıtı’
21 Şubat – 7 Mart
Pera Film, çevrimiçi gösterimlerine Pera Müzesi’ndeki ‘Yarına Notlar’ sergisi kapsamında hazırlanan ‘Kayıp Sayfalar Anıtı’ seçkisiyle devam ediyor. ‘Yarına Notlar’ sergisi, pandemi sürecinde yaşanan kültürel geçişe odaklanan güncel sanat çalışmalarını bir araya getiriyor. 25 ülkeden 30 küratörün hazırladığı sergideki çalışmaların birçoğu maneviyatı bir temellendirme mekanizması olarak ele alıyor ve belirsizliğin yükseldiği zamanlarda dünyayı anlamlandırmanın yollarını arıyor.
‘Kayıp Sayfalar Anıtı’ adını taşıyan film programı da sergiye konu meselelerin peşine düşen, kolektif hafızadan yola çıkarak çözümden düğüme, belgeleme pratiğinden yaratıcılığa uzanan dokuz deneysel filmlik bir seçkiden oluşuyor. Bu kapsamda İranlı şair Forough Farrokhzad’ın imzasını taşıyan tek film olmanın yanı sıra deneme film türünün ilk örneklerinden ve İran Yeni Dalga sinemasının öncüllerinden sayılmasıyla da önem taşıyan Ev Karadır (Khaneh siah ast, 1963), Türkiye’de ilk defa restore edilmiş kopyasıyla gösterilecek. Ev Karadır, küçük bir köydeki cüzzamlı hastaların gündelik yaşamlarını anlatırken filme dini metinlerden yapılan alıntılar ve Farrokhzad’ın şiirleri eşlik ediyor.
Hafıza Yüzeyleri ve Zihinsel Dualar (Memory Surfaces and Mental Prayers, 1977) video sanatçısı Bill Viola’nın deneyimin algısal ve bilişsel yapılarını aşma arzusuna hitap eden çalışmaların bir toplamı. ‘Kayıp Sayfalar Anıtı’ kapsamında seyirciyle buluşacak olan deneysel yapım şu üç çalışmadan oluşuyor: Viola’nın gerçekliğin paralel doğası, yani “uzayda birbirinden ayrı noktalarda gerçekleşen eşzamanlı olaylar” kavramıyla ilgili olarak tanımladığı Yaşam Çarkı (The Wheel of Becoming), sanatçının Kur’an-ı Kerim’de meleklerin Allah’ın kelamını müritlere aktarmak için cennetten inmesi olayını anlatan pasajdan hareketle çektiği Kadir Gecesinden Sonraki Sabah (The Morning After the Night of Power) ve simüle edilmiş bir yakınlaştırma efekti yaratmak üzere önceden belirlenmiş bir yol boyunca hareket eden bir kamera kullanılan ve bir güvenin fototropik görme yetisine odaklanarak ışığın baştan çıkarıcı etkisini vurgulayan Tatlı Işık (Sweet Light).
Ephraim Asili’nin Afrika diasporasını hem kişisel hem de küresel ölçekte mercek altına aldığı beş filmlik Diaspora Süiti (The Diaspora Suite) de programda yer alıyor. Serideki her bir film Amerika dâhil dünya çapında her biri Afrika diasporasında önemli yer tutan çeşitli bölgelerde çekilmiş görüntülerle hazırlanırken çekimlerin toplam yedi yıl sürdüğü biliniyor. Diaspora Süiti‘n ilk filmi bir yönetmenin tecrübeleri, Harlem sokaklarında gezinen bir adam ve Etiyopya’nın şehir ve kırsalındaki günlük yaşam arasında gidip gelen Sahte Yollar (Forged Ways, 2010). Asili, bu çalışmasından üç yıl sonra Amerikan fantezileriyle Afrikalıların gerçeklerini kıyaslarken kişisel deneyim ve kolektif tarihler arasındaki ilişkiyi irdeleyen American Hunger‘ı (2013), hemen ardından da Batı Yarım Küre’de köleliğin yasaklandığı son şehir olan Salvador’la Afrika diasporasının uluslararası kalesi olarak nitelenen Harlem arasında paralellik kuran Binlercesi Gitti‘yi (Many Thousands Gone, 2014) çekiyor. 2016’da isyan eden kölelerin ve onların soyundan gelenlerin uzun süre verdikleri mücadele sonucu kurulan Jamaika’daki Accompong ve New York’a bağlı Hudson şehirlerinde çekilen Kindah‘a imza atan Asili, Afrika diasporasıyla olan bireysel ilişkisinin peşine düştüğü Akışkan Sınırlar (Fluid Frontiers, 2017) filmiyle seriyi tamamlıyor.
‘Kayıp Sayfalar Anıtı’ programındaki filmler, 21 Şubat – 7 Mart tarihleri arasında film.peramuzesi.org.tr adresi üzerinden çevrimiçi ve ücretsiz olarak izlenebiliyor. Programla ilgili detaylı bilgiye Pera Müzesi’nin internet sitesinden ulaşmak mümkün.
