Ankara Film Festivali’nin Bu Yılki Teması ‘Bellek/sizleşme’
Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı tarafından 5-15 Haziran tarihlerinde düzenlenecek Ankara Film Festivali’nin bu yılki teması ‘Bellek/sizleşme’ olarak belirlendi. Festivalin açılış gecesinde Hülya Koçyiğit’e Aziz Nesin Emek Ödülü, Sevda-Cenap And Müzik Vakfı’na Kitle İletişimi Ödülü, balerin Meriç Sümen’e de Sanat Çınarı Ödülü verilecek.
Festivalin bu yılki Ulusal Yarışma jürisi Tayfun Pirselimoğlu, Belçim Bilgin, Mert Fırat, Dr. Ali Karadoğan ve Yunan görüntü yönetmeni Andreas Sinanos’tan oluşuyor. Yarışma programında geçtiğimiz yıl Antalya’da Altın Portakal’ı paylaşan Ramin Matin imzalı Kusursuzlar ve Ferit Karahan imzalı Cennetten Kovulmak, Zeynep Dadak ve Merve Kayan’ın yine Antalya’dan En İyi İlk Film ödüllü Mavi Dalga’sı ve Adana Altın Koza Film Festivali’nde En İyi Film ödülünü paylaşan Hakkı Kurtuluş ve Melik Saraçoğlu imzalı Gözümün Nûru’nun yanı sıra, Reha Erdem’in adada geçen distopik Şarkı Söyleyen Kadınlar’ı, Kazım Öz’ün mevsimlik işçilerle ilgili belgeseli Bir Varmış Bir Yokmuş, Kerem Deren’in duygusal filmi Bi Küçük Eylül Meselesi, Atıl İnaç’ın dördüncü uzun metrajı Daire, Cemil Ağacıkoğlu’nun ikinci filmi Özür Dilerim ve Faysal Soysal’ın Bosna Savaşı döneminde geçen Üç Yol’u yer alıyor. Öte yandan, jüri başkanı Tayfun Pirselimoğlu’nun Altın Lale ödüllü Ben O Değilim’i de özel bir gösterimle Ankaralı izleyicilerle buluşacak. Festivalin Ulusal Kısa Film Yarışması’nda ödüller kurmaca, deneysel ve canlandırma film kategorilerinde verilecek. Belgesel Yarışması’ndaysa on bir film yarışacak. Bunun yanında ‘Tanıklıklar’ başlığı altında toplumsal hareketlere ve direnişe odaklanan belgesellerden oluşan bir seçki de izlenebilecek.
Bu yılın konuk ülke seçkisinde ise, özellikle 4 Ay, 3 Hafta, 2 Gün’ün (4 Luni, 3 Saptamâni si 2 Zile, 2007) Cannes’da Altın Palmiye almasından bu yana festivallerde temsiliyeti gitgide artan Romen sineması var. ‘Sinemanın Yeni Yıldızı: Romen Sineması’ başlıklı bölümde altı uzun metraj yer alırken, ‘Romanya Belgeselleri’ bölümünde ise iki uzun iki de kısa film gösterilecek. Bükreş’in Doğusu (A Fost Sau n-a Fost?, 2006) ve Polis (s.) (Politist, adjectiv, 2009) filmleriyle ismini duyuran Corneliu Porumboiu Al Doilea Joc (The Second Match, 2014) adlı belgeselinde, 1988 yılının Dinamo Bükreş–Steaua Bükreş derbisini, maçın hakemi olan babasıyla birlikte yorumluyor. Karla kaplı bir sahada oynanan maçın görüntülerinin üzerine baba oğlun seslerinin bindiği Al Doilea Joc, futboldan ülke tarihine açılan ilginç bir deneme. Bölümde öne çıkan diğer filmse, 2012’de İstanbul Film Festivali’nde gösterildiğinde Sinemada İnsan Hakları Yarışması’nda Jüri Özel Ödülü alan Öteki Tarafa Yolculuk (Crulic-Drumul Spre Dincolo, 2011). Anca Damian’ın imzasını taşıyan belgesel, Polonya’da bir cezaevinde açlık grevi sırasında ölen otuz üç yaşındaki Romanyalı Claudiu Crulic’in hikâyesini, animasyon tekniklerinden de faydalanarak perdeye taşıyor. Kapitalizm-Bizim Gizli Formülümüz (Kapitalism-Reteta Noastra Secreta, 2010) ise Çavuşesku’nun kapitalizmin hükmü altındaki Romanya’ya geri dönmesi fantezisinden yola çıkan politik bir belgesel. Bu bölümler kapsamında Romen sinemasının geçmiş dönemlerinden klasikleşmiş iki filmin de gösterileceğini not düşelim; Lucian Pintilie imzalı Reconstituirea (1968) ve Mircea Verolu imzalı Nunta de piatra (The Stone Wedding, 1973).
Aslında bu yıl Ankara’nın programının, yeni yapımlardan çok klasikleriyle dikkat çektiğini söylemek gerek. Birinci Dünya Savaşı’nın 100. Yılı başlıklı bölümde, Jean Renoir’ın başyapıtlarından Büyük Aldanış’ın (La Grande Illusion, 1937) yanı sıra, sinema tarihinin farklı dönemlerinden dört savaş karşıtı klasik daha gösterilecek. Bölümün öne çıkan filmleri arasında George Wilhelm Pabst imzalı Westfront 1918 (1930), Richard Attenborough’nun müzikal savaş filmi Oh! What a Lovely War (1969) ve Bertrand Tavernier’nin Bulgar cephesinde geçen Capitaine Conan’ı (1996) sayılabilir.
Festivalde Shakespeare’in doğumunun 450. yılı vesilesiyle Orson Welles’in klasik uyarlaması Othello (1952) seyirciyle buluşacak. ‘Orson Welles’in İzinde’ başlıklı bölümdeyse Amerikan bağımsız sinemasından küçük bir derleme izlenebilir. Richard Linklater’a Berlinale’de En İyi Yönetmen ödülünü kazandıran Çocukluk’un (Boyhood, 2014) dikkat çektiği bölümde, fazla tanınmayan genç yönetmenlerin de filmleri yer alıyor: James Ward Byrkit’ten Coherence (2013), Jake Paltrow’dan Young Ones (2014) ve Sydney Freeland’dan Drunktown’s Finest (2014).
Yeni filmi Sıfır Teorisi (The Zero Theorem, 2014) kısa bir süre önce sinemalarda olan Terry Gilliam’ın, geçen ay kaybettiğimiz Bob Hoskins’in rol aldığı başyapıtı Brazil’in (1985) de gösterileceği festivalin dünya sineması seçkisinde, fantastik sinemayla ilgilenenleri memnun edecek bir film ise Paolo Berger’in, Pamuk Prenses öyküsüne cüretkâr bir yorum getirdiği, siyah beyaz ve diyalogsuz Blancanieves. Masalsı fantastik filmleriyle tanınan Jean-Pierre Jeunet’nin 12 yaşında bir çocuğun Montana’dan Washington’a yaptığı tren yolculuğunu anlatan son filmi The Young and Prodigious T.S. Spivet’in (2013) de programda yer aldığını belirtelim. Suudi Arabistan’da kadınların gördüğü baskıyı konu edinen Vecide (Wadjda, 2012) ve Polonyalı Pawel Pawlikowski’nin İstanbul Film Festivali’nde beğeniyle karşılanan, Yahudi kimliğini keşfeden bir rahibenin hikâyesini anlattığı Ida (2013), festivalin yakın tarihli filmleri arasında öne çıkan iki yapım. İki usta yönetmen ise yaşam öykülerine dayanan filmlerle festivalde yer alacak: Margarethe von Trotta Hannah Arendt’te (2012) ‘kötülüğün sıradanlığı’ teziyle tanınan ünlü düşünürün, Andrzej Wajda ise Walesa’da (Wałęsa. Człowiek Z Nadiei., 2013) Polonya’nın Dayanışma hareketinin liderlerinden Lech Walesa’nın öyküsünü beyazperdeye taşıyor. Jean-Luc Godard, Peter Greenaway ve Edgar Pêra’nın 3D teknolojisiyle çektikleri üç kısa filmden oluşan 3x3D (2013) ve Alman sinemasının sıradışı ustalarından Edgar Reitz’ın 2004 yapımı televizyon dizisi Heimat’ı sinemaya aktardığı 225 dakikalık Evden Eve–Bir Hayalin Kronolojisi (Die Andere Heimat-Chronik einer Sehnsuch, 2013) ise deneysel sinemayla ilgilenenlerin kaçırmaması gereken filmler. Reitz’ın filmi, hepimize tanıdık gelecek bir köyden, açlık, fakirlik ve zulüm nedeniyle kaçıp Kuzey Amerika’ya göç etmek isteyen bir avuç insanın hikâyesini anlatıyor.
Ankara Film Festivali, her yıl olduğu gibi bu yıl da video sanatını es geçmiyor. Türkiye’de video sanatının 40 yılından 40 videonun seyirciyle buluşacağı festivalde, aralarında Artıkişler, Zeyno Pekünlü, Başak Kaptan, Ferhat Özgür, Hakan Akçura, Işıl Eğrikavuk, Candaş Şişman, Hatice Güleryüz, Nancy Atakan gibi isimlerin de yer aldığı 22 sanatçının işleri gösterilecek. Ayrıca, ‘Looking at the Big Sky’ (Gökyüzüne Bakmak) başlığı altında, 14 genç Alman video sanatçısının işleri de Goethe Enstitüsü salonunda festival boyunca izlenebilecek.
Festivalin yan etkinlikleri arasındaysa Polonyalı yönetmen Bartosz Konopka’nın katılacağı atölye çalışması ve Avustralyalı yönetmenler Mekelle Mils ile Abhishek Shukla’nın vereceği sinema dersleri dikkat çekiyor. Son olarak, festivalin ‘askıda sinema bileti’ uygulamasına bu yıl da devam ettiğini not düşelim. Kızılay Büyülü Fener Sineması’ndaki ilk üç seansta geçerli olacak uygulamada, bilet alamayan gençler için gişelerde askıya bilet çıkarılıyor.
Ayrıntılı bilgi için: www.filmfestankara.org.tr
