Mehmet Emin Toprak: Kaçıp Uzaklara Gitmek
İlk filmlerinde ailesiyle çalışmayı tercih eden Nuri Bilge Ceylan’ın yeğeni olan Mehmet Emin Toprak, buruk bakışları ve kırılgan tavırlarıyla, 90’lar ortasında yükselişe geçen bağımsız sinemanın taşrada sıkılan erkeklerinin prototiplerinden biri olmuştur.
Bu yazı Altyazı’nın Gayri Resmî ve Resimli Türkiye Sinema Sözlüğü’nde yayımlanmıştır.
Nuri Bilge Ceylan’ın Taşra Üçlemesi’nde, yaşadığı çevreden kaçıp uzaklara gitme derdindeki yalnız, uyumsuz karakterleri canlandıran oyuncu. İlk filmlerinde ailesiyle çalışmayı tercih eden Ceylan’ın yeğeni olan Toprak, buruk bakışları ve kırılgan tavırlarıyla, 90’lar ortasında yükselişe geçen bağımsız sinemanın taşrada sıkılan erkeklerinin prototiplerinden biri olmuştur. Kasabanın lunaparkında elinde sigarasıyla başıboş dolanırken de, üniversite sınavının sonucunu bildiren zarfı endişeyle açarken de, yeni geldiği büyük kentin sokaklarını şaşkın şaşkın arşınlarken de hep elindekiyle yetinmek istemeyen ama ne aradığını da tam olarak bilmeyen bir hâli vardır. Üç filmlik kısacık kariyeri, tek bir karakterin yolculuğu gibi de görülebilir: Kasaba’da (1997) çekip gitme hayalleri kuran Saffet, Mayıs Sıkıntısı’nda (1999) kuzeni yönetmen Muzaffer’in (Muzaffer Özdemir) İstanbul’da iş bulabileceğini söylemesiyle umutlanır. Uzak’taki (2002) Yusuf ise nihayet kente kapağı atma şansını elde etmiştir. Ama ne bir iş bulabildiği ne de bir dost edinebildiği kentin yaşattığı hayal kırıklığının ardından finalde, yanında kaldığı akrabası Mahmut’un yedek anahtarını askıya bırakıp ortadan kaybolacaktır. Mahmut’un balkonundan Boğaz’dan geçen gemilere yönelen ümitsiz bakışı, nereye gittiğini bilemeyeceğimiz Toprak’ı perdede son görüşümüz olur. Uzak’taki rolüyle Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu seçilen Mehmet Emin Toprak, 2002 yılının Aralık ayında Çanakkale’nin Çan ilçesinde trafik kazası geçirir. Henüz 28 yaşındadır. Uzak’ın kendisine birkaç ay sonra Cannes Film Festivali’nde de En İyi Erkek Oyuncu ödülü kazandırmasından haberi olmuş mudur, bilinmez. Ama filmin onda özel bir yeri olduğunu biliyoruz: “En çok Uzak’ı severim. Bunun en büyük sebebi ise çekimlerde çok üşümem olabilir.”
