Cüneyt Cebenoyan’ın Erguvani İstimbot’u
Cüneyt Cebenoyan, Nisan 2014’te Açık Radyo’da başladığı radyo programı ‘Erguvani İstimbot’ta her hafta konuğuyla beraber bir filmi derinlemesine incelerdi. Programın adı merak konusu olurdu hep. ‘Erguvani İstimbot’ adı sessiz sinema oyunlarının vazgeçilmez bir hayalî filminden geliyordu. Hiç çekilmemiş, kimsenin görmediği, herkesin hayal gücüne göre farklı şekiller alabilen, o yüzden de oyunda tahmin etmesi güç olan bir film… Bu “hayalî film”in esprisini 150. özel sayımız için yazdığı oyunbaz maddede devam ettirmişti Cebenoyan.
Erguvani İstimbot
1) Manaki Kardeşlerin yönettiği, Fuat Uzkınay’ın bestboy (elektrikçi çırağı) olarak görev aldığı sessiz sinema klasiği. Aynı zamanda Türkiye sinemasının ilk konulu uzun metraj filmidir. Rivayet edilir ki Boğaz kıyılarındaki ilk erguvan ağacının ilk çiçeğini açtığı günün sabahında, sisler arasından bir istimbot (çatana) süzülerek boğaz kıyılarından geçer, içinden bir kadın sesinin söylediği hüzünlü bir şarkı duyulurmuş. Kimileri erguvanların çiçek açmak için istimbotu beklediğini, istimbotun Boğaz’da görünmediği bir yıl erguvanların da açmadığını dedelerinden dinlediklerini söylermiş. Bu tuhaf olaydan etkilenen Manaki Kardeşler, babasının kendisini sevdiği gence vermemesi üzerine kendini bir erguvan ağacına asarak intihar eden bir genç kızın hikâyesini anlatan Erguvani İstimbot adlı filmi çekmişler. Filme göre, genç kızın ruhu erguvani bir istimbotla Boğaz’ı dolaşır ve sevgilisini çağıran şarkılar söylermiş. Film ne yazık ki Fuat Uzkınay’ın sebebiyet verdiği bir elektrik kontağından çıkan yangında yanmış ve bugüne hiçbir izi kalmamış. Uzkınay’ın filmi kıskançlıktan yaktığı da rivayet olunur. Sessiz sinema oyunlarında popüler bir film adı olan ‘Erguvani İstimbot’, filmi gören ne bir kimse ne de bir belge kalmadığı için hep şüpheyle ve böyle bir film olmadığı iddialarıyla karşılaşır.
2) Nisan 2014’ten beri Açık Radyo’da yayınlanan sinema programı. Pazartesi günleri saat 11’de yayınlanan programda Cüneyt Cebenoyan her hafta farklı bir konukla bir film üzerine sohbet etmektedir.
