Altyazı Yazarları Seçti: 2023’ün En İyi Filmleri

Altyazı yazarları senenin en iyi filmlerini seçti. Sene boyunca pek çok filmin gündem yarattığı 2023’ü Altyazı yazarlarının kişisel listelerinden oluşan ‘2023’ün En İyi Filmleri’ listesiyle uğurluyoruz.

Pek çok önemli yönetmenin yeni filmlerinin seyirciyle buluştuğu oldukça verimli geçen bu sinema yılını uğurlarken geri dönüyor ve geleneksel olarak hazırladığımız ‘Yılın En İyi Filmleri’ listelerimizi paylaşıyoruz. Bu hızlı ve dolu dolu geçen yılı Altyazı’nın geleneksel listeleriyle uğurlarken zihinlerimizde iz bırakan filmleri de tek tek hatırlıyoruz.

Altyazı yazarlarının seçimleriyle oluşturduğumuz ‘2023’ün En İyi Filmleri’ listesi bu yıl Ali Ercivan, Aslı Ildır, Berke Göl, Ekrem Buğra Büte, Engin Ertan, Eray Yıldız, Eren Odabaşı, Fırat Yücel, Janet Barış, Kaan Denk, Kaan Karsan, Melis Behlil, Müge Turan, Öykü Sofuoğlu, Selin Gürel, Senem Aytaç, Şenay Aydemir, Tanju Baran ve Yeşim Burul’un oylarıyla şekillendi.

Yazarlarımızın kişisel listelerine sayfanın sonundan ulaşabilirsiniz.

---

2023’ün En İyi Filmleri

10. Şeflerin Aşkı / La passion de Dodin Bouffant

Vietnamlı yönetmen Tran Anh Hung’un Fransa’da çektiği dönem filmi Şeflerin Aşkı, üst sınıftan bir gurme Dodin ve hem sevgilisi hem de aşçısı olan Eugénie arasındaki ilişkiye odaklanıyor. Cannes Film Festivali’nde En İyi Yönetmen Ödülü kazanan film, yemekleri, tatları, dokuları ve kokuları odağına alan etkileyici bir sinematografiye ve görsel dile sahip. Dodin ile Eugénie arasındaki hem romantik hem de mesleki ilişkiyi ve sanatsal birlikteliği; şefkat, emek ve saygı üzerinden, en önemlisi de gündelik hayatın rutiniyle iç içe ele alışıyla oldukça sıradışı bir tarihi dram Şeflerin Aşkı. Gündelik hayatın ve yemek yapma eyleminin sakin ve tekrara dayalı ritmini yakalamaya çalışan yönetmen, sanki canlandırılmış bir Monet tablosunun içindeymişiz izlenimi veren mizansen tasarımı ve ışık kullanımıyla yoğun bir “yaşam duygusunun” peşinden gidiyor. 

9. Kuru Otlar Üstüne

Prömiyerini 76. Cannes Film Festivali’nin Ana Yarışma bölümünde yapan ve Nuray karakterini canlandıran Merve Dizdar’a En İyi Kadın Oyuncu Ödülü’nü kazandıran Nuri Bilge Ceylan imzalı Kuru Otlar Üstüne, yönetmenin sinemasındaki en karanlık hikâyelerden birini anlatıyor. Atanmayı bekleyen bir öğretmene odaklanan film, karanlık taraflarını didik didik ettiği karakterine sürekli uzayıp kısalan bir mesafeyle yaklaşıyor. Daha önce Ceylan’ın sinemasında rastlamadığımız türden, karakterlerle ve sahnenin duygusuyla ilişkimizi bozan bazı biçimsel denemelere de yer veren film, senenin en çok tartışma yaratan yerli yapımlarından biri oldu. 

Fırat Yücel’in film üzerine incelemesini okumak için tıklayın.

8. Sararmış Yapraklar (Kuolleet lehdet)

Aki Kaurismäki’nin 20. uzun metrajı Sararmış Yapraklar Helsinki’de yaşayan iki yalnız ruha ve onların birbirini bulma hikâyesine uzanıyor. Yaşamları yalnızlıkla, mutsuzlukla ve güvencesiz işlerle geçen iki karakterin bir karaoke barında tesadüfen tanışmasını ve ilerlemiş yaşlarına, hayata dair yorgunluklarına rağmen huzuru birbirlerinde bulmalarını takip ediyoruz. Kaurismäki’nin yıllara yayılan kariyeri boyunca soğuk ve donuk ortamlardan sıcak ve güçlü bir insan olma hissiyatı devşiren sinemasının en olgun ve en tanımlayıcı basamaklarından biri olmaya aday Sararmış Yapraklar. Sakin insanlarla ve rock müzikle dolu barlardan kendine has bir mizah duygusuna, zamansız bir atmosfere işaret koyan kolektif duygulardan günlük hayatın sıradan insanlarına bakmaya meyilli kadirşinas göze Kaurismäki sinemasını tanımlayan hemen her öğeyi güçlü şekilde barındıran film bu yıla damga vuran ustalık eserlerinden biri şüphesiz ki. 

7. Do Not Expect Too Much from the End of the World / Nu astepta prea mult de la sfârsitul lumii

Son olarak Kaçık Porno (Babardeala cu bucluc sau porno balamuc) ile gerek zamanın ruhu gerek sinemada hikâye anlatıcılığının imkânları üzerine dikkat çekici bir katkı yapan Radu Jude’nin imzasını taşıyan Do Not Expect Too Much from the End of the World Romanyalı yönetmenin bu iki alanda da attığı yeni adımı müjdeliyor. Çok uluslu bir şirket için çalışan, fazla çalışıp az kazanan bir prodüksiyon asistanını takip ederek başlayan film bir yandan film malzemesini sonuna kadar esnetirken diğer yandan zamanımızın ruhuna dair çok yönlü ve yenilikçi bir anlatı ortaya koyuyor. Temelde iki bölümde ilerleyen film 1981 yapımı bir başka filmi, bazı sosyal medya görüntülerini ve çok çeşitli unsurları bir bir bünyesine alıp kolajvari bir estetiğe bürünürken seyircisini beklenmedik yönlere sürüklemeyi başarıyor.

6. Bir Skandalın Peşinde / May December

Todd Haynes’ın pembe dizi estetiğinden beslenen ve prömiyerini Cannes Film Festivali’nin Ana Yarışma bölümünde yapan yeni filmi Bir Skandalın Peşinde, başrollerinde Natalie Portman ve Julianne Moore’un yer aldığı bir dram. Film, 13 yaşında bir çocukla ilişki yaşaması ve sonrasında evlenmesi bir skandala sebep olan Gracie ve onun hayatını anlatan bir filmde onu canlandıran Elizabeth arasındaki karmaşık ilişkiye odaklanıyor. Hem anlatısal hem de biçimsel düzeyde melodramatik, oyunbaz ve yer yer pastişe kayan bir tavır takınan film, iki kadın arasındaki ilişkiyi ve Gracie’nin geçmişini film boyunca seyirciyi ayakta tutacak bir merak ve gerilim unsuru olarak kullanıyor. 

5. Kızıl Gökyüzü / Roter Himmel

Yıl sonu listelerinin gediklilerinden, güncel sinemanın en önemli hikâye anlatıcalarından Christian Petzold’ün yeni filmi Kızıl Gökyüzü, Baltık Denizi yakınlarındaki bir kır evine yerleştiriyor anlatısını. İki arkadaşın inzivaya çekilmek üzere geldikleri bir evde düşündükleri gibi yalnız olmadıklarını fark etmeleri ve bu izole ortamda yeni ilişkilerle karşılaşmalarını takip eden film hem insan ilişkilerinin hem de doğanın sınırlarında zarif, incelikli ve yakıcı bir denge tutturuyor. Dünya prömiyerini yaptığı Berlinale’de Gümüş Ayı – Jüri Büyük Ödülü’nü kazanan film Şubat ayından bu yana devam eden gösterimlerinde pek çok Petzold filminde olduğu gibi seyircinin ve eleştirmenlerin beğenisini kazandı, kazanmaya da devam ediyor. Yönetmenin ifadeleriyle doğanın dört elementine odaklanan bir serinin ikinci ayağı olan film, suyu temsil eden Undine’nin (2020) yanına ateşle eklemleniyor.

Enis Köstepen’in film üzerine eleştirisini okumak için tıklayın.

4. Kabahatliler / Los delincuentes

Rodrigo Moreno imzalı Kabahatliler bu yılın sürprizlerinden. Cannes’ın Belirli Bir Bakış bölümünde dünya prömiyerini yapan, burada herhangi bir ödül kazanamamış olmasına rağmen kulaktan kulağa yayılarak hızla Cannes’ın en sevilen filmlerinden birine dönüşen film, 2023’ün de en çok sevilen filmlerinden birisi oldu. Bir banka soygunu hikâyesi olarak başlayan ve sabırla ilerleyen üç saatlik süresi boyunca devamlı devinen, seyircinin beklentilerini karşılamaktan ziyade onu farklı yerlere davet eden Kabahatliler oyunbaz yollardan varoluşçu sorgulamalara açılıyor. Olay örgüsünün yarattığı ilişkilenme biçimini sezgiler, duyular ve hatta tefekkür lehine tersyüz ediyor. Moreno’nun türden türe, üsluptan üsluba yumuşak geçişlerle, ustalıkla atlayan rejisi seyircisini son zamanlarda özgürlük mefhumu üzerine yapılmış en kıymetli filmlerden birisine davet ediyor. 

3. İlgi Alanı / The Zone of Interest

Bir önceki filmi Under the Skin (2013)ile büyük beğeni toplayan Jonathan Glazer’ın merakla beklenen yeni filmi İlgi Alanı, Auschwitz’deki toplama kampında geçiyor. Film, radikal biçimsel tercihleri ve kan dondurucu üslubuyla Holokost temsili adına uzun süre konuşulacak bir yapım. Kampın içini ve soykırım kurbanlarını göstermeyi tamamen reddeden film, kampın yöneticisi olan Nazi subayı ve ailesine odaklanıyor. Yer yer soyut, rengi bozulmuş/negatifleşmiş ya da rastgele imgelerle kesintiye uğrayan görsel anlatıya, Mica Levi’nin tekinsiz ve mekanik tonlarla bezeli besteleri eşlik ediyor. İçeriyi asla göstermeden, arka planda yaşanan dehşeti ve temsili edilemeyen felaketi, evin içindeki “normalle” ve gündelik yaşantıyla yan yana koyuyor Glazer. Herhangi bir türe dahil edemeyeceğimiz, izlemesi oldukça zor olan İlgi Alanı, tüyler ürpertici bir “aile filmi”.

2. Dolunay Katilleri / Killers of the Flower Moon

Martin Scorsese’nin yeni filmi Dolunay Katilleri bu yılın en çok merak edilen filmlerinden birisiydi. Scorsese’nin “Amerikan tarihinin en kötücül cinayetlerinden birisi”nin, Osage Cinayetleri’nin perde arkasına uzanan film gerek ilgilendiği konu gerek Scorsese filmografisinin iki temel oyuncusunu, Leonardo DiCaprio ve Robert De Niro’yu bir araya getirdiği için de heyecan yarattı. Üç saati aşkın süresi ve bilhassa takip ettiği ağır anlatıya rağmen Scorsese’nin ustalığını fazlasıyla konuşturduğu Dolunay Katilleri, bu beklentileri fazlasıyla karşılamış durumda. Amerikan tarihyazımına yaptığı müdahale, aldığı politik sorumluluk ve bu hikâyeyi anlatma tercihiyle bu yılda hatırı sayılır bir etki bırakan film, her şeyden öte Martin Scorsese’nin her yaptığı yeni filmde bir kademe daha atlayan sinemacılığının ustalık eserlerinden biri olarak anılacak, buna şüphe yok. 

Tanju Baran’ın film üzerine yazısını okumak için tıklayın.

1. Bir Düşüşün Anatomisi / Anatomie d’une chute

Bu yıl Cannes’da büyük ödül Altın Palmiye’yi kazanan Bir Düşüşün Anatomisi, iyi çalışılmış bir senaryoya ve çok başarılı bir başrole sahip bir mahkeme filmi. Başroldeki Sandra Hüller’in performansıyla öne çıkan film balkondan düşerek ölen kocasını öldürmekle suçlanan bir kadının dava sürecini takip ediyor. Triet, film boyunca didik didik edilen balkondan düşme anını her açıdan görmemizi, zihnimizde o anın anatomisini çıkarmamızı ve yaşananları farklı suçlular ve suçlarla defalarca yeniden hayal etmemizi istiyor. Film özellikle Sandra isimli kadın ve kocası arasındaki gerilimi etkileyici bir şekilde ortaya koyan açılış sahnesi ve ince ince işlenmiş senaryosuyla öne çıkıyor ve seyirciyi daima diken üstünde tutan ustalıklı bir gerilim atmosferi kurmayı başarıyor. 

Ekrem Buğra Büte’nin film üzerine yazısını okumak için tıklayın.

---

2023’ün En İyi Filmleri – Sinema Yazarlarının Listeleri

Şenay Aydemir

1. Bir Düşüşün Anatomisi (Anatomie d’une chute) 
2. Bir Skandalın Peşinde (May December)
3. Kabahatliler (Los delincuentes)
4. The Holdovers 
5. Dolunay Katilleri (Killers of the Flower Moon)
6. Mükemmel Günler (Perfect Days)
7. Oppenheimer
8. John Wick 4
9. Kötülük Diye Bir Şey Yok (Aku wa sonzai shinai)
10. Canavar (Kaibutsu)

Senem Aytaç

1. Do Not Expect Too Much from the End of the World (Nu astepta prea mult de la sfârsitul lumii) 
2. Bir Düşüşün Anatomisi (Anatomie d’une chute) 
3. Orlando, ma biographie politique
4. Zarafet ve Şiddet Arasında
5. Coconut Head Generation
6. Sararmış Yapraklar (Kuolleet lehdet)
7. Au cimetière de la pellicule 
8. Nam June Paik: Moon is the Oldest TV
9. Kuğu (The Swan)
10. Pasajlar (Passages)

Tanju Baran

1. Kuru Otlar Üstüne
2. Oppenheimer
3. Dolunay Katilleri (Killers of the Flower Moon)
4. The Holdovers
5. Kızıl Gökyüzü (Roter Himmel)
6. Jeanne du Barry
7. Kimera (La Chimera)
8. Şeytanın Düşmanı (The Pope’s Exorcist)
9. Daaaaaali!
10. Kont (El Conde)

Janet Barış

1. Bir Düşüşün Anatomisi (Anatomie d’une chute) 
2. Başka Bir Hayatta (Past Lives)
3. The Holdovers
4. The Killer
5. Kabahatliler (Los delincuentes)
6. All of Us Strangers
7. Sararmış Yapraklar (Kuolleet lehdet)
8. Zavallılar (Poor Things)
9. Bir Skandalın Peşinde (May December)
10. İlgi Alanı (The Zone of Interest)

Melis Behlil

1. Bir Düşüşün Anatomisi (Anatomie d’une chute) 
2. İlgi Alanı (The Zone of Interest)
3. Mükemmel Günler (Perfect Days)
4. Totem
5. Başka Bir Hayatta (Past Lives)
6. The Boy and the Heron
7. Fani Dizeler (Terrestrial Verses)
8. Kızıl Gökyüzü (Roter Himmel)
9. Dream Scenario
10. Nasıl Seks Yapacağız? (How to Have Sex)

Yeşim Burul

1. Bir Düşüşün Anatomisi (Anatomie d’une chute) 
2. Başka Bir Hayatta (Past Lives) 
3. Kızıl Gökyüzü (Roter Himmel)
4. Dolunay Katilleri (Killers of the Flower Moon)
5. 20 Days in Mariupol
6. The Holdovers
7. Polite Society
8. Astreoit Şehir (Astreoid City)
9. Çocuk ve Balıkçıl (Kimitachi wa dô ikiru ka)
10. Barbie

Ekrem Buğra Büte

1. Sararmış Yapraklar (Kuolleet lehdet)
2. Kabahatliler (Los delincuentes)
3. İlgi Alanı (The Zone of Interest)
4. Kızıl Gökyüzü (Roter Himmel) 
5. Dolunay Katilleri (Killers of the Flower Moon)
6. Çocuk ve Balıkçıl (Kimitachi wa dô ikiru ka)
7. Do Not Expect Too Much from the End of the World (Nu Aștepta Prea Mult de la Sfârșitul Lumii)
8. Yaratık (La bête)
9. Mükemmel Günler (Perfect Days)
10. Burada (Here)

Kaan Denk

1. Burada (Here)
2. Altın Kozanın İçinde (Bên trong vỏ kén vàng)
3. Do Not Expect Too Much from the End of the World (Nu Aștepta Prea Mult de la Sfârșitul Lumii)
4. Dolunay Katilleri (Killers of the Flower Moon)
5. Kötülük Diye Bir Şey Yok (Aku wa sonzai shinai)
6. Samsara 
7. Kızıl Gökyüzü (Roter Himmel)
8. Öğretmenler Odası (Das Lehrerzimmer) 
9. Dereler Özgür Aksın (Ellos eatnu – La elva leve) 
10. Kabahatliler (Los Delincuentes)

Ali Ercivan

1. Burada (Here)
2. Şeflerin Aşkı(  La passion de Dodin Bouffant)
3. Kötülük Diye Bir Şey Yok (Aku wa sonzai shinai) 
4. Samsara 
5. Asteroit Şehir (Asteroid City)
6. Bir Düşüşün Anatomisi (Anatomie d’une chute)
7. Sararmış Yapraklar (Kuolleet lehdet)
8. You Hurt My Feelings 
9. Kabahatliler (Los delincuentes)
10. Kimera (La chimera)

Engin Ertan

1. Dolunay Katilleri (Killers of the Flower Moon)
2. Şeflerin Aşkı (La passion de Dodin Bouffant)
3. Yaratık (La bête)
4. Asteroit Şehir (Asteroid City)
5. İlgi Alanı (The Zone of Interest)
6. Sararmış Yapraklar (Kuolleet lehdet)
7. Kabahatliler (Los delincuentes)
8. Zavallılar (Poor Things)
9. Do Not Expect Too Much from the End of the World (Nu astepta prea mult de la sfârsitul lumii) 
10. Burada (Here)

Berke Göl

1. Bir Düşüşün Anatomisi (Anatomie d’une chute)
2. Kabahatliler (Los Delincuentes) 
3. Nasıl Seks Yapacağız? (How to Have Sex)
4. All of Us Strangers
5. Sararmış Yapraklar (Kuolleet Lehdet)
6. Dolunay Katilleri (Killers of the Flower Moon)
7. Kritik Bölge (Mantagheye Bohrani)
8. Bir Skandalın Peşinde (May December)
9. Burada (Here)
10. Silver Haze

Selin Gürel

1. The Holdovers
2. Sweet Dreams
3. Kızıl Gökyüzü (Roter Himmel)
4. İlgi Alanı (The Zone of Interest)
5. Kuru Otlar Üstüne
6. Bir Düşüşün Anatomisi (Anatomie d’une chute) 
7. Little Girl Blue
8. All of Us Strangers
9. Korkuyorum (Beau is Afraid)
10. Zavallılar (Poor Things)

Aslı Ildır

1. İlgi Alanı (The Zone of Interest)
2. Kuru Otlar Üstüne
3. Bir Skandalın Peşinde (May December)
4. Bir Düşüşün Anatomisi (Anatomie d’une chute) 
5. Şeflerin Aşkı (La passion de Dodin Bouffant)
6. Öğretmenler Odası (Das Lehrerzimmer) 
7. Çocuk ve Balıkçıl (Kimitachi wa dô ikiru ka)
8. Dolunay Katilleri (Killers of the Flower Moon)
9. Örümcek-Adam: Örümcek-Evrenine Geçiş (Spider-Man: Across The Spider-Verse)
10. Sararmış Yapraklar (Kuolleet lehdet)

Kaan Karsan

1. Dolunay Katilleri (Killers of the Flower Moon)
2. Çocuk ve Balıkçıl (Kimitachi wa dô ikiru ka)
3. İlgi Alanı (The Zone of Interest)
4. Do Not Expect Too Much from the End of the World (Nu astepta prea mult de la sfârsitul lumii) 
5. Astreoit Şehir (Asteroid City)
6. Şeflerin Aşkı (La passion de Dodin Bouffant)
7. Kabahatliler (Los delincuentes)
8. Zavallılar (Poor Things)
9. Başka Bir Hayatta (Past Lives)
10. Bir Skandalın Peşinde (May December)

Eren Odabaşı

1. Samsara 
2. Burada (Here) 
3. Kuru Otlar Üstüne
4. Başka Bir Hayatta (Past Lives) 
5. Kızıl Gökyüzü (Roter Himmel) 
6. Mükemmel Günler (Perfect Days) 
7. Kimera (La Chimera) 
8. Güzel Günler (Il Sol dell’Avvenire) 
9. Dolunay Katilleri (Killers of the Flower Moon) 
10. Müzik (Music)

Öykü Sofuoğlu

1. Do Not Expect Too Much from the End of the World (Nu astepta prea mult de la sfârsitul lumii) 
2. Bir Skandalın Peşinde (May December)
3. Kabahatliler (Los delincuentes)
4. Kızıl Gökyüzü (Roter Himmel)
5. The Human Surge 3
6. Yaratık (La bête)
7. Notre corps
8. Riddle of Fire
9. Orlando, ma biographie politique 
10. Yannick

Müge Turan

1. Sararmış Yapraklar (Kuolleet lehdet)
2. Do Not Expect Too Much from the End of the World (Nu astepta prea mult de la sfârsitul lumii) 
3. Bir Düşüşün Anatomisi (Anatomie d’une chute) 
4. İlgi Alanı (The Zone of Interest)
5. Kızıl Gökyüzü (Roter Himmel)
6. Gözlerini Kapat (Close Your Eyes)
7. Şeflerin Aşkı (La passion de Dodin Bouffant)
8. Burada (Here)
9. Dört Kızkardeş (Les filles d’Olfa)
10. Orlando, ma biographie politique 

Eray Yıldız

1. İlgi Alanı (The Zone of Interest)
2. Mükemmel Günler (Perfect Days)
3. Kızıl Gökyüzü (Roter Himmel) 
4. Çocuk ve Balıkçıl (Kimitachi wa dô ikiru ka)
5. Sararmış Yapraklar (Kuolleet lehdet) 
6. All of Us Strangers
7. Zavallılar (Poor Things)
8. Altın Kozanın İçinde (Bên trong vỏ kén vàng)
9. Korkuyorum (Beau is Afraid)
10. Şeflerin Aşkı (La passion de Dodin Bouffant)

Fırat Yücel

1. Coconut Head Generation
2. Bir Skandalın Peşinde (May December)
3. Bir Düşüşün Anatomisi (Anatomie d’une chute) 
4. Knit’s Island
5. Canuto’s Transformation
6. Selling a Colonial War
7. Facing Darkness
8. Kızıl Gökyüzü (Roter Himmel)
9. Dolunay Katilleri (Killers of the Flower Moon) 
10. Sweet Dreams