14. Hangi İnsan Hakları? Film Festivali

14-18 Aralık / İstanbul, Diyarbakır
Documentarist’in düzenlediği 14. Hangi İnsan Hakları? Film Festivali, Türkiye’den ve dünyadan insan hakları, adalet ve eşitlik mücadelelerini konu alan filmlerin yanı sıra güncel meselelere dair etkinlikleriyle de dikkat çeken programıyla 14 Aralık’ta başlıyor. Festival bu yıl İstanbul ve Diyarbakır’da eşzamanlı olarak gerçekleşiyor. Her iki kentte de 18 Aralık’a dek sürecek festivalin İstanbul ayağındaki tüm etkinlik ve gösterimler Fransız Kültür Merkezi, Aynalı Geçit, Pera Müzesi, Postane ve Kadıköy Eksi On Altı’da gerçekleştirilecek. Diyarbakır programı ise Ortadoğu Sinema Akademisi işbirliği ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin katkılarıyla Diyarbakır’da Çand Amed’de yapılacak.
Bu yıl ‘hayvan hakları’ temasını merkezine festival Gazze’den Kazdağları’na, soykırımdan kültür emeğine, cinsel şiddetten hayvan katliamına uzanan çeşitli meselelerde elliye yakın filmi bir araya getiriyor. Festival kapsamında Filistin ve Lübnan’a özel hazırlanan seçkide Berlinale’de En İyi Belgesel seçilen Gidecek Yer Yok (No Other Land, 2024) öne çıkıyor. Basel Adra, Hamdan Ballal, Yuval Abraham ve Rachel Szor imzalı film İsrail’in işgalindeki Batı Şeria’nın kırsal köylerinden Masafer Yatta’daki Filistinlilerin sınır dışı edilme girişimlerine dair çarpıcı bir bakış sunuyor. Seçkide ayrıca Filistinli usta sinemacı Rashid Masharawi’nin öncülüğünde hazırlanan ve Gazze’de çekilmiş 22 kısa filmden oluşan Sıfır Noktasından: Gazze’nin Anlatılmamış Öyküleri (From Ground Zero: The Untold Stories, 2024) ve Beyrut’taki Filistin Araştırma Merkezi’nin İsrail tarafından el konulan fotoğraf ve film arşivinin bir kısmına ulaşan Kamal Aljafari’nin, bir halkın gerçek anlamda çalınan toplumsal hafızasını geri kazandırma çabasını takip eden Bir Fedai Filmi (A Fidai Film, 2024) gibi yapımlar yer alıyor.
Festivalin temasıyla da ilişkili olarak hazırlanan ‘Hayvan Hakları’ seçkisinde Andrea Arnold’ın dünya prömiyerini Cannes Film Festivali’nde yapan belgeseli İnek (Cow, 2021) başta olmak üzere Serge Avédikian imzalı Hayırsız Ada (Chienne d’histoire, 2010), Andrea Luka Zimmerman imzalı Taşkafa, Bir Sokak Hikâyesi (Taskafa, Stories from the Street, 2013), Yunus Emre Yalçın imzalı Anima (2021) gibi filmler yer alıyor. Program kapsamında Serge Avedikian’ın İstanbul köpekleriyle ilgili iki filminin gösteriminin ardından, sunumunu Özlem Güçlü’nün yapacağı ‘Avedikian’ın Köpekleri: Şiddet, Yas, Birlikte-Yaşam’ başlıklı bir oturum düzenlenecek.
‘Panoroma’ seçkisi ise Özkan Küçük’ün bir grup Kürt tiyatrocunun 25 yıl önce oynadıkları bir oyunu yeniden sahnelemek üzere bir araya gelişlerinin hikâyesine bakış atan filmi Rojbash (Merhaba, 2022), İmre Azem’in, 6 Şubat depremlerinin Hatay’daki izini süren serisinin üçüncü belgeseli Hatay: 5-15 Şubat 2024, beş tutukludan ikisinin sinemacı olduğu Gezi davasında ağırlaştırılmış müebbet hapse mahkûm edilen Osman Kavala’nın kurucusu olduğu Anadolu Kültür’ün 20 yılda yaptıklarını, ona emek verenler aracılığıyla aktaran Mert Kaya imzalı Nehre Su Taşımak: 20. Yılında Anadolu Kültür (2024) ve basın emekçilerinin haber takibi yaptıkları alanlarda kolluk güçleri tarafından nasıl engellendiklerini, gözaltına alındıklarını, uğradıkları sözlü, fiziksel ve psikolojik şiddetin boyutlarını ve etkilerini araştıran Koray Kesik imzalı Korkutma, Taciz, Baskı: Gazeteciler Gözaltında (2024) gibi yapımları seyirciyle buluşturuyor.
Kadın hakları, LGBTİ+ hakları konulu seçkileri ve özel gösterimlerin yanı sıra pek çok etkinliğe de programında yer veren festivalde hayvan hakları alanında mücadele eden sivil toplum örgütleri ve inisiyatiflerinin katılımıyla ‘Türkiye’de Hayvan Hakları – Katliam Yasasına Karşı Birlikte Mücadele’ başlıklı forum düzenlenecek. ‘Kültür Emeği: Krizler, Çözümler, Umutlar’ konulu söyleşi-forum da festivalin dikkat çeken etkinliklerinden.
14. Hangi İnsan Hakları? Film Festivali kapsamındaki etkinlik ve gösterimlerin tamamı ücretsiz. Program takvimine festivalin internet sitesi üzerinden ulaşmak mümkün.