Bir Sinema Psikopatının Listesi: 1960’ın En İyileri – Mithat Alam’ın Listesi

Bu yazı, Altyazı’nın 168. sayısında yayımlanmıştır.

Bir öğrencisi olarak bilirsiniz, ilkbahar ayları geldiğinde Mithat Alam yılın en iyi filmleri listesini Sinematek adındaki e-posta grubuna gönderecektir. Mithat Bey geride kalan yılla işini ne zaman bitirmişse o zaman gelir listesi. Bazen Mart, bazen Nisan, bazen de Mayıs’ta. “O yılla işini bitirmek” şu anlama gelir: Mithat Bey sinema dergilerini satır satır taramış, özellikle de beğenisine güvendiği yazarların kayda değer gördüğü tüm filmleri izlemiş, vizyonda ya da festivallerde yakalayamadığı filmlerin DVD’sinin çıkmasını beklemiştir. Ama iş bununla da bitmez. Sinema zevkine güvendiği dostlarının önerdiği fakat hiçbir listede yer almayan filmleri de izlemiştir. Bunlardan biri belki kendi listesine de girecek, hatta böylece dostluklarını da pekiştirecektir. Genellikle ellilik ya da otuzluk olan liste, “yıl kötüyse” yirmi filmle sınırlı da olabilir. İlk üç sıradaki filmler özellikle önemlidir. Eğer üst sıralardaki filmlerin bu mertebeyi hak etmediğini düşünüyorsa, ikinci ve üçüncü sıraları boş bırakabilir mesela. Mithat Bey’in bu listeleri her yıl bu kadar özenle hazırlamaktaki öncelikli amacı, çevresindeki sinefilleri kendi listelerini yapmaya kışkırtmaktır. Bir diğer amacıysa ortalığı karıştırmaktır; örneğin çokça sevilen ama onun sevmediği bir filme dair tartışma çıkmasını sağlamak.

Sinefillik mesleğini sahiplendiği çok genç yaşlarından beri sürekli listeler hazırlayan Mithat Bey, son on yedi yılın listelerini öğrencileriyle de paylaşmıştı. Hayatta en ciddiye aldığı şeylerden biriydi bu. Önceki yılların listeleri dosyalarda duruyor. Ama bir yılı, bir özel yılı ayrıca paylaşmak istemiş. İtalyan Yeni Gerçekçiliği’nin Rocco ve Kardeşleri’yle nihayete erdiği, Fransız Yeni Dalgası’nın Serseri Âşıklar’la adının konduğu yıl, 1960. Fırat Yücel