Matangi/Maya/M.I.A.: Yaratıcı Karmaşa

Yönetmenliğini Steve Loveridge’in üstlendiği Matangi/Maya/M.I.A., rap yıldızı M.I.A.’in hayatına tanıklık eden bir belgesel. Müzisyenin Sri Lanka’ya uzanan kökenlerine, müzik dünyasının çelişkilerine ve tüm bu kimlik karmaşasından doğan yaratıcılığa odaklanan film bir yükseliş öyküsü olduğu kadar, koyu tenli göçmen bir kadının hayata tutunma hikâyesi.

Bu yazı, Altyazı’nın Nisan 2018 tarihli 182. sayısında yayımlanmıştır.

M.I.A. uluslararası bir pop yıldızına dönüşmeden önce, Londra’da sanat eğitimi aldığı yıllarda çektiği filmlerin bir gün kendi biyografisinin malzemesi olacağını tahmin etmiş miydi bilinmez ama eldeki görüntülerden ortaya müthiş bir müzisyen portresinin çıktığı kesin. Kahramanımız, babası Sri Lanka’daki gerilla örgütlenmesi Tamil Kaplanları’nın kurucularından olduğu için, henüz çocuk yaşta annesi ve kardeşleriyle birlikte Londra’ya göçmek zorunda kalıyor. İzlediğimiz film bir yükseliş öyküsü olduğu kadar, koyu tenli göçmen bir kadının hayata tutunma hikâyesi. M.I.A.’in kendi sesini bulması, Tamil’lerin mücadelesini anlamasıyla mümkün oluyor. M.I.A., bu çelişik görünen hikâyede, her şarkısı ve video klibiyle yeni bir tartışmaya yol açarken, Tamil’lerin sesinin duyulmasına da vesile olduğuna inanıyor. Film ise bu çelişkili durum konusunda taraf tutmamaya çalışarak, M.I.A.’in aile videoları ve görsel üretimi sayesinde ilk elden anlatıcı olduğu bir hayat hikâyesi anlatıyor. Bir yandan da ona yöneltilen eleştirilere ve kapitalist çarkın tüm şiddetiyle hissedildiği müzik piyasası içindeki dinamiklere yer vererek, izleyicinin sanatçıyla ilgili kendi konumlandırmasını yapmasına alan açıyor. Bu asi rap yıldızının filme adını veren üç ismi, yani Sri Lanka dilindeki ismi, İngilizce ismi ve sahne ismi, aynı zamanda tüm kimlik karmaşasının da görünür kılınması demek; ama bir o kadar da bu karmaşanın nasıl yaratıcı bir güce dönüşebileceğinin ispatı.

Matangi/Maya/M.I.A., BluTV’de yayında.