12. Pembe Hayat KuirFest
23-25 Şubat / Ankara
Dünyanın dört bir yanından kuir yapımları izleyiciyle buluşturan Pembe Hayat KuirFest, tüm yasak ve baskılara rağmen 12 yaşında. Başladığı yer olan Ankara’ya dönüşü vesilesiyle #DöndümBak sloganıyla yola çıkan festival aynı zamanda geleneksel takviminde düzenleniyor. 29 ülkeden 53 filmin gösterileceği festival beş özel etkinlik, Kuir Pavyon ve çeşitli sürpriz konukları da içeren zengin bir programa sahip. Festivalin bu yılki açılışında Can Merdan Doğan’ın En Uzun Gece (2023) filmi gösterilecek. Gösterimin ardından yönetmen Doğan ve filmin oyuncularından Ceren Taşçı’nın katılımıyla film üzerine bir sohbet edilecek. Müziklerin Şokopop’a emanet olduğu gecede Kahpe Feleknaz da bir performans gerçekleştirecek.
Gökkuşağının Altında
Festivalin ‘Gökkuşağının Altında’ bölümü bu yıl yolu uluslararası festivallerden geçen filmlerden üçünü bir araya getiriyor. Cannes Film Festivali’nin Belirli Bir Bakış bölümünde gösterilen Maryam Touzani imzalı Mavi Kaftan (Le bleu du caftan, 2022) hayatlarına yeni birinin girmesiyle 25 yıllık evlilik dinamikleri değişen bir çifti odağına alıyor. Dünya prömiyerini Cannes’da yapan ve burada yarıştığı Belirli Bir Bakış bölümünde Jüri Ödülü ve Kuir Palmiye kazanan Saim Sadiq imzalı Joyland (2022), Pakistanlı bir ailenin geleneksel değerlerine meydan okuyan bir aşk hikâyesi anlatıyor. Berlin Film Festivali’nde Teddy Ödülü kazanan Babatunde Apalowo imzalı Dünyanın Tüm Renkleri Siyahla Beyaz Arasında (All the Colours of the World Are Between Black and White, 2023) ise şehri beraber keşfeden iki yeni arkadaşı takip ediyor.
Kuir Belgeseller ve Kuir Diziler
LGBTİ+’ların yaşadığı zorluklar, genç kuir neslin alışkanlıkları, cis-hetoropatriyarka, interseks bireylerin yaşadığı zorluklar, politika ve dayanışma başlıklarının yanı sıra savaşlara ve mücadele pratiklerine de eğilen belgesellerden bir seçki festivalin ‘Kuir Belgeseller’ bölümünde seyirciyle buluşuyor. Programdaki filmlerden Theo Montoya imzalı OlumMelegi69 (Anhell69, 2022) şiddet konusunda kötü bir şöhrete sahip Medellín’de uyuşturucu ve intiharla çevrelenen genç kuir nesle bakış atıyor. Luis Alejandro Yero imzalı Moskova’dan Sevgiler (Calls from Moskow, 2023) Küba’dan Moskova’ya gelen dört genç lubunyanın hikâyesini anlatırken Joris Lachaise imzalı Transfariana (2023) trans aktivistlerle FARC militanları arasındaki güçlü dayanışmaya odaklanıyor. Tuğba Baykal imzalı Süper Kahraman İnterseks (Superhero Intersex, 2023) interseks bireylerin yaşadığı zorluklar üzerinden LGBTİ+ bireylerin sistematik baskı ve zorbalığa nasıl karşı koyduklarını konu ediniyor. Yönetmenliğini Vuslat Karan ve Burcu Melekoğlu’nun üstlendiği, Kadının İnsan Hakları Derneği’nin (KİH) yapımcısı olduğu Bu Kalabalığı Hatırla: 6284 (Remember This Crowd : 6284, 2023) belgesel serisi ise kadınların ve lubunyaların yaşadığı zorlukları ve verdikleri mücadeleleri anlatıyor.
Festivalin ‘Kuir Diziler’ bölümü bu yıl tek bir diziye, PEN‘e (2022) yer veriyor. Häly Heinecker’ın yazıp yönettiği ve yapımcılığını üstlendiği mini dizi yeni bir şehre taşınan PEN’in karşılaştığı zorlukları, kurduğu yeni ilişkileri ve gündelik yaşamını anlatıyor.
Ğ ve Türkiye’den Kuir Kısalar
Türkiye’den kuir sinema örneklerinin yer aldığı ‘Ğ’ bölümündeyse bu yıl yönetmenliğini Ali Kemal Güven’in üstlendiği Çilingir Sofrası (2022) seyirciyle buluşuyor. Yıllar sonra yeniden bir araya gelen iki okul arkadaşının oturduğu çilingir sofrasına odaklanan filmde başrolleri Barış Gönenen ve Ahmet Rıfat Şungar paylaşıyor. Bu bölümde gösterilecek bir diğer yapım olan Ekim Zafer Acun’un hazırladığı Huysuz ve Tatlı: Seyfi Dursunoğlu ile Huysuz Virjin’in Yarım Asra Damga Vuran Hikâyesi belgeseli ise Türkiye’nin en önemli drag performans sanatçılarından Seyfi Dursunoğlu’nun yarattığı Huysuz Virjin karakterine derinlemesine bakış atıyor.
Bu sene üç kısa filmi bir araya getiren ‘Türkiye’den Kuir Kısalar’ seçkisinde ise Can Merdan Doğan’ın Stiletto (2021), Selin Kara’nın Zeryam (2022) ve Mina N. Köksal’ın Karaltı (2022) filmlerini izlemek mümkün.
Gençlik Başımda Duman’dan Aşikar’a
Pembe Hayat KuirFest her sene olduğu gibi bu yıl da pek çok filme tematik başlıklarda yer veriyor. Her yaşta eşit haklara sahip olma hakkına ve yaş ayrımcılığına karşı mücadeleye dair filmler festivalin ‘Ömrümüzün Son Demi’ bölümünde gösteriliyor. Seçkideki filmlerden Renato Sircilli imzalı Dünyanın En Şirin ve En Komik Hayvanları (The Cutest and Funniest Animals in the World, 2022) gizemli bir kapıcının Paradise Motel’in odalarından gelen sıradışı seslerin peşine düşmesi üzerine yaşananları konu ediniyor. Peter Darney imzalı Sol Bemol (G Flat, 2022) yaşlılık ve hastalıkla mücadele eden 84 yaşında bir çellistin ilham veren hikâyesini anlatırken Kalliopi Legaki imzalı Ah Şu Engin Deryada (On This Wondrous Sea, 2022) ise LGBTKİ+ topluluğunun cesur bir üyesi olan ikon Maria Cyber’e odaklanıyor. Shuyao Chen imzalı Manting (2023) ergenlik döneminden kalma bir aşkın yeniden keşfine dair bir hikâye anlatıyor. Karla Murthy imzalı Sevgiyle, Jamie (Love, Jamie, 2023) ise Teksas’ta hapsedilen trans sanatçı Jamie Diaz’ın özgürlüğü ve sanatı için mücadelesini takip ediyor.
Gençliğe ve dayanışmaya odaklanan ‘Gençlik Başımda Duman’ seçkisi İspanya kırsalında yaşayan iki lubunya gencin yaşadıklarını anlatan Daniel Sanchez Lopez imzalı Kür Sınırlar (Catorce, 2022), korumasız seks yapan genç bir transın başından geçenleri konu alan Jasper Caverly imzalı Kirpi (Hedgehog, 2022) ve Almanya’da bir inşaat sahasında çalışan Lev’in kısa bir gününü takip eden Maximilian Bungarten imzalı Şovşaklık Çağı‘nın (The Age Of Innocence, 2022) da aralarında olduğu beş filmden oluşuyor.
‘Lubun Doğudan Yükselir’ seçkisinde lubunyalığa dair cesur ve çarpıcı filmler yer alıyor. İran’dan Tayvan’a, Endonezya’dan İspanya’ya uzanan seçkide kendisi gibi olmanın asla kabul edilemeyeceğini anlayan Selma’nın hikâyesini anlatan Hadi Moussally imzalı Erkekler Çiçektir (Flowers of Virile, 2023) dikkat çekiyor. Film ‘Kötülük Çiçekleri’ adlı kitabı genel ahlak ve görgü kurallarına aykırılık ile din ahlaka saldırı gerekçeleriyle sansürlenen Charles Baudelaire’in İmparatoriçe Eugenie’ye gönderdiği mektuptan ilham alıyor. Bir süredir birbirini görmeyen iki arkadaşın beraber ülke dışına yaptıkları yolculuğu anlatan Samira Norouznasseri imzalı Rüzgar Bizi Sürükleyecek‘ten (The Valley of the Wind, 2022) genç bir berberin müşterilerinden birine karşı ilgisini açığa vurmasıyla karşılaştığı zorlukları anlatan Nazanin Vahed imzalı Shideh‘e (2023) uzanan seçkide Arun Fulara’nın Annemin Yareni (My Mother’s Girlfriend, 2021), Hadi Moussally’nin Şapka (The Hat, 2022), Yung-Chieh Lee’nin Akşam Üstü Kaosu (Confusion of the Afternoon, 2023) ve Winner Wijaya’nın Evet Evet Evet! (Iya Iya Iya Iya, 2023) filmleri de görülebilecek.
Nefrete karşı mücadele eden lubunya öykülerini merkeze alan ‘İnkarın İnkarı’nda trans bir kadının daha güvenli bir alan ve yaşam talebiyle Azerbaycan’ı terk etmesine tanıklık eden Vusala Hajiyeva imzalı Tavşan Naşlar (Bunny Decides to Go, 2022), Kolombiya’nın kuzeyinde bir grup kuir aktivistin eylemlerini anlatan Jorge Cadena imzalı Ters Lale (Flores del otro Patio, 2022), göç ederek sığınma talep eden trans kadınların hikâyesini anlatan Sofia Luz imzalı Yaprak Döker Bir Yanımız (As Leaves in The Wind, 2023) ve Bratislava’daki terör saldırısında hayatını kaybeden LGBTİ+ bireylerin ardından siyasi tepki gösterilmemesi üzerinden insanların korku içinde yaşamalarını tartışmaya açan Radek Ševčík imzalı Zehirli Kuyu (Poisoned Well, 2023) gibi filmler yer alıyor.
“LGBTİ+’ların özgürlüğünden korkan nefret güruhunun sonu, aşikar ki lubunyaların açılmalarıyla onların yok oluşu şeklinde ilerleyecek” mesajından yola çıkarak hazırlanan ‘Aşikar’ adlı bölümde dokuz yaşındaki Shahrokh’un köyüne açılma sürecini takip eden Mehrdad Hasani imzalı Ayar‘dan (Adjustment, 2022) kuir deneyimlerle otizmin birleşimindeki benzerlikleri araştıran Steven Fraser imzalı Ben Otistiğim! (Coming Out Autistic, 2022) adlı kısa animasyon belgesele altı film yer alıyor. Festivalin ‘Pembe Külhani’ adlı seçkisi ise kendimizi görebilmenin ve yüzleşebilmenin en iyi alternatiflerinden birinin filmler olduğu fikrinden yola çıkarak Onur Köybaşı tarafından hazırlandı. Seçkide yer alan kısalar şu şekilde: Maxime Robin’in Sol Taraf (The Left Hand, 2022), Mark Keane’nin Bozuk Süt (Sour Milk, 2022), Andrea Romano’un Davetsiz Misafir (9th Floor to the Rights, 2022), Kane Kwik’in Ötekiler (Reflections, 2022), Julieta Tetelbaum’un Joy (2023), Geoffroy C. Dedenis’in Abaddon (2023) ve Olavo Junior’un Pazar Sabahı (On Sundays, 2023) adlı kısalar yer alıyor.
Zeliş Deniz Kuir Sinema Ödülü’nün beşinci kez sahibini bulacağı festival Ankara’da Makina Mühendisleri Odası Eğitim ve Kültür Merkezi, Mülkiyeliler Birliği ve Goethe Enstitüsü’nde gerçekleştirilecek. 12. Pembe Hayat KuirFest’e dair detaylı bilgiye festivalin internet sitesi üzerinden ulaşmak mümkün.
