Bir An: Cezayir Savaşı ve Nardjes A. 2019
“1966 tarihli Cezayir Savaşı’ndan bugüne geliyoruz: Karim Aïnouz’un ilk kez 70. Berlinale’de gösterilen Nardjes A. 2019 adlı belgeseli farkında olmadan elli küsur yıl öncesine, bu sahnedeki kadınlara göz kırpıyor.”
Yüzündeki peçeyi, başındaki örtüyü çıkarıp aynanın karşısında saçlarına şekil vermeye çalışan genç bir kadın… Kamera zoom out yapınca odada bir değil üç kadın olduğu anlaşılır. Fonda makine gürültüsüne benzer gergin bir ses, kadınların yüzünde belli belirsiz bir tedirginlik vardır. Yine de kıyafet değiştirip rujlarını sürer, düğüne gitmeye hazırlanır gibi fakat büyük bir ciddiyetle süslenirler. Biri uzun saç örgülerini ne yapacağını bilemez, kısa bir tereddüdün ardından eline makası alıp kesiverir. Biraz sonra kısa saçlarını boyayla ağartırken görürüz onu. Üç kadın nihayet Avrupalıya benzer bir görünüm kazanır. Birazdan içinde saatli bomba bulunan birer çantayı şehir merkezindeki hedeflere götürüp bırakacaklardır. Sömürgeci askerlerin tuttuğu birtakım kontrol noktalarından geçmeleri, gittikleri mekânlarda dikkat çekmemeleri gerekmektedir. Nitekim çekmezler de, askerlerin gülücükleri ve laf tatmaları eşliğinde ellerini kollarını sallayarak geçerler kontrol noktalarını. Fransız işgaline karşı savaşan üç FLN gerillası, düşmanla baş edebilmek için onun kılığına girmiştir. Kendisini asimile etmeye çalışanları kendi silahıyla vurur, onlardan birine dönüşmüş gibi davranarak hedefine ulaşır.
1966 tarihli Cezayir Savaşı’ndan bugüne geliyoruz: Karim Aïnouz’un ilk kez 70. Berlinale’de gösterilen Nardjes A. 2019 adlı belgeseli farkında olmadan elli küsur yıl öncesine, bu sahnedeki kadınlara göz kırpıyor. Bu sefer filme adını veren kadın kahraman, yabancı sömürgecilere değil bizzat FLN’ye, bağımsızlıktan sonra iktidarı ele geçirip halkın sırtına binen sömürgenlere karşı, kılık değiştirerek değil bizzat kendisi olarak sokağa iniyor. Protesto gösterisine gitmeden önce aynanın karşısında makyajını yaparken, günümüz isyanlarının alametifarikası olan mizahın gücünü hatırlatmak üzere sosyal medyada dönen şu espriyi aktarıyor: “Cezayirli kadınlar! Gösteriye makyajsız gidin, polis sizden korksun!”
Cezayir Savaşı (La Battaglia di Algeri, 1966)
Yön: Gillo Pontecorvo
Nardjes A. 2019 (2020)
Yön: Karim Aïnouz
